BBC နွင့္ Wireless Mobile Communication စနစ္အေၾကာင္းေၿပာဆုိေဆြးေႏြးၿခင္း

BBC နွင့္ Wireless Mobile Communication စနစ္အေၾကာင္းေၿပာဆုိေဆြးေႏြးၿခင္း

Dr. Sann Maw

BBC နွင့္ Google Project Loon အေၾကာင္းေဆြးေႏြးၿခင္း

BBC နွင့္ Google Project Loon အေၾကာင္းေဆြးေႏြးၿခင္း

Dr. Sann Maw

KEIO University တြင္ ေဒါက္တာဘြဲ႔တုုိက္ ရိုုက္ တက္ေရာက္လုုိသူတဦး မွ ေမးလာေသာ ေမးခြန္း အတြက္ ၿပန္ၾကားခ်က္ အပိုုင္း (၁)

Question: လက္ရွိ အစိုုးရဝန္ထမ္းအေနနဲ. တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနပီး IT ေမဂ်ာနဲ. မာစတာၿပီးထားသူ တစ္ဦးက ေမးခြန္းအခ်ိဳ.ကိုု အီးေမးလ္မွ တဆင္႔ေမးလာပါတယ္။ေမးခြန္းမ်ားက - မာစတာပီးထားၿပီးၿဖစ္သၿဖင္. PhD ကိုု KEIO University မွာ တက္ဖုုိ.စိတ္ဝင္စားေၾကာင္း၊ အစိုုးရဝန္ထမ္းၿဖစ္သၿဖင္. ရံုုးက ခြင္.ၿပဳလွ်င္ တက္လိုု.ရမရ ၊PhD က ဘယ္ႏွစ္နွစ္တက္ရမလဲ။စေကာ္လာရွစ္ေလွ်ာက္လိုု.ရမရ စတာေတြၿဖစ္ပါတယ္။ ထိုု ညီမငယ္သိလိုုေသာ အခ်က္မ်ားကိုု ေၿဖၾကားရင္း အမ်ားပါသိေအာင္ ပိုု.စ္အေနနဲ .ေရးသားလိုုက္ပါတယ္။

Reply: အထက္က ေမးခြန္းက ၿမန္မာၿပည္က မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ အေမးပါ။ emailနဲ့ ပို႔လုိက္တာကို သူဆီမွာ ခြင့္ေတာင္းပီး တၿခားေသာ ေက်ာင္းသား၊သူမ်ားလဲ..သိရေအာင္ facebook and website (www.sannmaw.com)မွာ ၿပန္တင္ေပးလုိက္တာပါ။ သူ႔ေမးခြန္းအရ ေဒါက္တာဘြဲ႔အတြက္ တန္းပီးေတာ့ဒီေက်ာင္းမွာ ဆက္တက္လုိ႔ရလားလုိ႔ ေမးထားတာပါ။ နုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက(ၿမန္မာၿပည္အပါအဝင္) မာစတာဘြဲ႔ ေတြ ကို ဒီေက်ာင္းက ေယဘုယ် အားၿဖင့္ လက္ခံပါတယ္။ဒါ့ေၾကာင့္ ၿမန္မာၿပည္က မာစတာဘြဲ႔ရထားပီးသား ေက်ာင္းသားမ်ားအေနနဲ့.. ေကးအုိးတကၠသုိလ္မွာ ေဒါက္တာဘြဲ႔အတြက္ တုိက္ရိုက္တန္းပီး တက္ေရာက္ရန္ ေလွ်ာက္ထားလ႔ိုရပါတယ္။ဒါေပမယ့္ တခုေၿပာစရာရွိတာက.. အဲ့ဒီလုိေလွ်ာက္ထားခ်ိန္မွာ အရင္ပို႔စ္ တုန္းကေၿပာထားသလုိပဲ ဒီဘက္ေက်ာင္းက ေနလက္ခံမယ့္ ပေရာ္ဖက္ဆာ တစ္ေယာက္ကို အရင္ရွာပီးခ်ိတ္ရပါ့မယ္။ အဲ့လိုခ်ိတ္လုိ႔ရပီးပေရာက္ဖက္ဆာလက္ခံမယ္ဆုိရင္.တၿခားလုိအပ္ေသာစာရြက္စာတမ္းေတြနဲ့အတူ. ေက်ာင္းကိုေဒါက္တာဘြဲ႔တက္ေရာက္ရန္ ေလွ်ာက္လုိ႔ရပါပီ။ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ရမရကုိ ေလွ်ာက္ထားပီးလအတန္ၾကာရင္ ေက်ာင္းကေန အေၾကာင္းၿပန္ၾကားပါလိမ့္မယ္ဗ်ား။

ေဒါက္တာဘြဲ႔ ကိုတုိက္ရုိက္တန္းပီး တက္ေရာက္လုိသူမ်ားအတြက္သိသင့္တဲ့ အခ်က္ ၂ ခ်က္ေတာ့ ရွိပါတယ္။

၁။ အခ်က္ကေတာ့ ေဒါက္တာဘြဲ႔တက္ေရာက္ရန္ GREအမွတ္ၿပစရာမလုိပါဘူး. တနည္း GRE စာေမးပြဲ မေၿဖလဲ ရတယ္ေပါ့ဗ်ာ၊ ဆုိေတာ့ ရုတ္တရက္ၾကည့္ရင္ GRE ေၿဖစရာမလုိတဲ့ အတြက္ မာစတာ ပီးထားသူမ်ား ေကးအုိးမွာေဒါက္တာဘြဲ႔တန္းတက္ေရာက္တာက ပိုလြယ္တယ္လုိ႔ေတာ့ ထင္စရာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္မ်ားေသာအားၿဖင့္ ဘယ္လုိလူေတြ. ေဒါက္တာဘြဲ႔ ကိုတန္းပီး တက္ခြင့္ရသလဲ ဆုိတာ ကေတာ့ဒီေနရာမွာ နည္းနည္း ရွင္းၿပစရာ ရွိပါတယ္။ တၿခားနုိင္ငံကေန ဒီေက်ာင္းကို ေဒါက္တာဘြဲ႔အတြက္တန္း တက္ေရာက္ဖို႔ေလွ်ာက္ထားရာမွာ မ်ားေသာအားၿဖင့္ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ ရသူေတြဟာ ၁၊ အစိုးရေတြ.အဖြဲ႔အစည္းေတြ က ေပးေသာစေကာ္လားရွစ္ေတြကို ရထားပီးသူေတြ ၂၊ကမၻာေပၚမွာ နာမည္ၾကီးေက်ာင္းေတြက ေန မာစတာ ပီးထားသူေတြ ၃၊ သက္ဆုိင္ရာနယ္ပယ္မွာ international Conference သို႔မဟုုတ္ journal paper ၂ ေစာင္ထက္မနည္း ထြက္ပီးသား လူေတြ မ်ားပါတယ္။

၁။ အစိုးရေတြ. အဖြဲ႔အစည္းေတြ က ေပးေသာစေကာ္လားရွစ္ေတြကိုရထားပီးသူေတြ ဟာ စေကာ္လားရွစ္ကို အရင္ရပီး ေနာက္တဆင့္ကမွ ေက်ာင္းရွာရတာပါ။အဲ့လုိလူမ်ိဳးေတြ ဟာ မ်ားေသားအားၿဖင့္ သက္ဆုိင္ေသာ နုိင္ငံရဲ့ အစုိးရ ဝန္ထမ္းေတြမ်ားပါတယ္။ အစိုးရခ်င္း ခ်ိ္တ္ပီး ေပးတဲ့ စေကာ္လားရွစ္ေတြအတြက္. သက္ဆုိင္ရာနုိင္ငံရဲ့ဝန္ၾကီးဌာန မွ selection ေရြးခ်ယ္ထားပီး nominated လုပ္ေပးလုိက္ေသာ ဝန္ထမ္းမ်ားအား .. ဂ်ပန္သံရံုး (သို႔) ADB (or) JICA စေသာ အဖြဲ႔အစည္းေတြကေန.စေကာ္လားရွစ္ေပးဖုိ႔အပီးသတ္ ထပ္ေရြးလုိက္ပါတယ္။ အဲ့လိုေရြးပီး ေနာက္မွအေရြးခံ ဝန္ထမ္းမ်ားဟာ ခုန စေကာ္လားရွစ္ေပးေသာ အဖြဲ႔အစည္းေတြကေန..ၾကိဳတင္သတ္မွတ္ထားေသာ နုိ္င္ငံ၊ ေက်ာင္း အစရွိတာေတြ မွာ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ရေအာင္ ထပ္ေလွ်ာက္ရတာပါ။ သူတုိ႔အေနနဲ့. စေကာ္လားရွစ္ရထားပီးသား ၿဖစ္တဲ့ အတြက္မ်ားေသာအားၿဖင့္ ေက်ာင္းေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ဟာ minimum requirements နဲ့ၿပည့္မွီတယ္ဆုိရင္ လက္ခံ ေလ့ရွိပါတယ္ဗ်ား။ ဘာလုိ႔လဲဆုိရင္ ဒီလုိ selectionေရြးထားပီး သားလူေတြဆုိေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ့ ထင္တာက သက္ဆုိင္ရာ နုိင္ငံက အေတာ္ဆုံုးလူေတြလာတာ ၿဖစ္တဲ့ အတြက္ အထူးတလည္ ထပ္မံစစ္ေဆး ေနစရာ မလုိဘူးလုိ႔ ယူဆတာ လဲတစ္ေၾကာင္းအပါအဝင္ၿဖစ္တယ္ လုိ႔ယူဆလုိ႔ ေဒါက္တာဘြဲ႔အတြက္ တုိက္ရုိက္ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ကို  အဲ့လုိလူေတြ အလြယ္တကူ ရတာၿဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။

၂။ နာမည္ၾကီး ေက်ာင္းက လူေတြ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ရတာကို ေတာ့အထူတလည္ ေၿပာစရာ မလိုဘူးထင္ပါတယ္။

၃။ ဒီအမ်ဳိး အစား ထဲက လူေတြ အတြက္လဲ အထူးတလည္ေၿပာစရာမလိုဘူးထင္ေပမယ့္ သူတုိ႔ကို ဘာေၾကာင့္ လက္ခံလဲဆုိတာေတာ့ နဲနဲေတာ့ ထပ္ရွင္းပါဦးမယ္။

နုိင္ငံတကာ ေက်ာင္းေတြ ရဲ့ အဆင့္အတန္း (quality) ကိုသတ္မွတ္ရာမွာ အေၿခခံ သတ္မွတ္တဲ့ အခ်က္အလက္ အေတာ္မ်ားမ်ားအနက္က ေက်ာင္းပီးသြားသူေတြရဲ့အသိပညာ အတတ္ပညာ စာတတ္ေၿမာက္မွဳ႔ အဆင့္အတန္းဟာ အေၿခခံ အခ်က္ တခုအေနနဲ့ ပါ. ပါတယ္။ဆုိေတာ့ ေက်ာင္းတခုဟာ ဒီဆရာပဲ သင္၊ ဒီဆရာပဲ ေမးခြန္းထုတ္၊ ဒီဆရာပဲ အေၿဖလႊာစစ္၊ပီးေတာ့ ဒီဆရာလုပ္တဲ ေက်ာင္းကပဲ ဘြဲ႔ေပး ဆုိရင္ ေက်ာင္းရဲ့ quality ဆုိတာကိုထိမ္းသိမ္း ရန္ခက္ခဲ လာနုိင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလုိ မထိမ္းသိမ္းနုိင္တဲ့ ေက်ာင္းေတြဟာတၿဖည္းၿဖည္း နဲ့ နံမည္က် လာပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ တက္ေရာက္လုိသူ ေက်ာင္းသား၊သူမ်ားမရွိေတာ့တဲ့ အဆင့္ထိေရာက္သြားနုိင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ နုိင္ငံေတာ္ စရိတ္နဲ့လည္ပါတ္ေနတဲ့ေက်ာင္းေတြ အေနနဲ့ ဂရဳမစုိက္ပဲ ငါ့ၿမင္း ငါစုိင္း စကိုင္းေရာက္ေရာက္ဆုိသလုိ ဆက္လက္ၿပဳမူေနရင္ ရနုိင္ေသာ္လည္းပဲ. Private university ေတြအေနနဲ့ကေတာစီးပြားပ်က္ပီး ေက်ာင္းပါပိတ္လုိက္ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။  နဲနဲရွင္းၿပရရင္ နုိင္ငံ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာnational university ဆုိတဲ့ နုိင္ငံေတာ္ ေထာက္ပံ့မွူ နဲ့ လည္ပါတ္ေနတဲ့ ေက်ာင္းေတြနဲ့Private University လုိ႔ ေခၚတဲ့ ကိုယ့္စရိတ္နဲ့ ကိုယ္ လည္ပါတ္ေနတဲ့ ေက်ာင္းေတြဆုိပီး ရွိရာမွာ Private university ေတြဟာ သူတုိ႔ေက်ာင္းရဲ့ quality ကိုအၿမဲမၿပတ္ဆက္လက္ ထိမ္းသိမ္းေနမွသာ ေအာင္ၿမင္ နံမည္ၾကီး ပီး ဆက္လက္ရပ္တည္နုိင္မွာပါ။ဒါေၾကာင့္ ေကးအုိး တကၠသုိလ္ လည္းပဲ အဲ့ဒီလုိ႔ ကုိယ္သင္၊ကုိယ္ေမး၊ ကိုယ္စစ္၊ကိုယ့္ဘာသာ ဘြဲ႔ေပးဆုိတာမ်ဳိး မၿဖစ္ေအာင္ ထိမ္းညိွထားတဲ့ system တမ်ိဳးကိုသံုးပါတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ေကးအုိးတကၠသုိလ္ကေန ေဒါက္တာဘြဲ႔အတြက္ စာသင္၊ေၿမေတာင္ေၿမွာက္ေပး ေပးမယ့္ ၊ ေဒါက္တာ ဘြဲ႔ရရန္ အတြက္ လုိအပ္ခ်က္ ကိုေအာက္ပါအတုိင္းသတ္မွတ္ထားပါတယ္။

အဲ့ဒါကေတာ့ ေက်ာင္းသား ၁ ေယာက္ ေယာက္ ဟာ ေဒါက္တာဘြဲ့အတြက္တက္ေရာက္ေန တဲ့ ၃ နွစ္အတြင္း မွာ သက္ဆုိင္ရာနယ္ပယ္မွာထင္ရွားတဲ့ InternationalJournal Paper အနည္း ဆံုး ၂ ေစာင္ publish လုပ္နုိင္ ရမယ္ ဆုိပီး သတ္မွတ္ထားပါတယ္။အဲ့ဒီလို လုပ္နုိင္မွလဲ.. အဲ့ဒီ ေက်ာင္းသားဟာ ဘြဲ႔အတြက္ PhD defense လုပ္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ပီးေတာ့ မွာ PhD defence မွာ ပေရာ္ဖက္ဆာ ေတြ ေမးတဲ့ ေမးခြန္းေတြကိုစိတ္ေက်နပ္ေအာင္ ေၿဖနုိင္မွသာ ေဒါက္တာဘြဲ႔အတြက္ အရည္အခ်င္း ရွိတယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ပီးဘြဲ႔ေပးတာ ၿဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ လုိ႔ ေက်ာင္းသားဟာ ၃ နွစ္နဲ့ ေပပါ ၂ ေစာင္ မထြက္ေသးရင္သူအတြက္ အမ်ားဆံုး အခ်ိန္ ၆ နွစ္ ေပးပါတယ္။ ၆ နွစ္ အတြင္း မွာ မွ ၂ ေစာင္မထြက္ရင္အဲ့ဒီေက်ာင္းသားအေနနဲ့ ေက်ာင္း ဆက္တက္ခြင့္ မရေတာ့ပါဘူး. ပီးေတာ့ ၆ နွစ္ဆုိတာမွာလဲ.. အလကားတက္ခြင့္ေပးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သက္ဆုိင္ရာ က်သင့္ တဲ့ ေက်ာင္း လခကိုတနွစ္တၾကိမ္ မွန္မွန္ေပးသြင္းေနရတာပါ။ ဆုိေတာ့ ေက်ာင္းတက္ခ်ိ္န္ၾကာေလေက်ာင္းသားအတြက္ ပိုက္ဆံကုန္ေလေပါ့ဗ်ာ။ မဟုတ္လား၊ ေနာက္တခ်က္ကပုုိက္ဆံရပီးေရာ၊ ေက်ာင္းသား ေတြ ေဒါက္တာဘဲြ႔ရရ မရရ ေက်ာင္းအေနနဲ့ပိုုက္ဆံရရင္ ေကာင္းတယ္မဟုုတ္လားလုုိ႔တြက္လုုိ႔ေတာ့ မရတာ ေသခ်ာတယ္ဗ်၊ ဘာလုုိ႔လဲဆုုိေတာ့ အဲ့လိုု အၿဖစ္အပ်က္ေတြ(ေက်ာင္းမပီးတဲ့ သူေတြ) မ်ားလာရင္ လာတက္ခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းသားအေရအတြက္ က်သြားၿပန္ရင္လဲေက်ာင္းရဲ့ ဝင္ေငြအတြက္ လာထိခိုုက္မွာ မုုိလုုိ႔ပဲေလ၊ ဒါေၾကာင့္ အေကာင္းဆံုုးက အရည္အခ်င္းလဲၿပည့္မွီရမယ္၊ ေက်ာင္းသားလဲ ေက်ာင္းပီးဖုုိ႔အတြက္ဆုုိရင္ အစကတည္း က ေဒါက္တာဘြဲ႔ရနုုိင္ေခ်  ၿမင့္မားတဲ့ သူေတြကိုု လက္ခံတာ အေကာင္းဆံုုး မဟုုတ္လား..

ဒီလုိ ေပပါ ထုတ္ဖုိ႔ဆုိတာ လြယ္ကူတဲ့ ကိတ္စ မဟုတ္တဲ့ အတြက္တုိက္ရုိက္ ေဒါက္တာဘြဲ႔အတြက္ တက္ေရာက္ခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းသားမွာ အရင္ ကတည္း က ေပပါေတြထုတ္ဖူး ထားပီးသား အေတြ႔အၾကံဴေတြ ရွိေနတဲ့ အတြက္ အထူးတလည္ စုိးရိမ္စရာမလုိပဲေဒါက္တာ ဘြဲ႔ရနုိင္ ေၿခမ်ားတဲ့ သူေတြကိုု ပေရာ္ဖက္ဆာေတြ နဲ့ ေက်ာင္းအေနနဲ့လက္ခံဖုုိ႔ ပိုုပီး အခြင့္အလမ္းမ်ားတယ္ေပ့ါဗ်ာ။

စကားမစပ္ေၿပာရရင္၊ ဒီလုုိနည္းနဲ့ ေက်ာင္းေတြရဲ့ အရည္အခ်င္းထိန္းတာကိုု သေဘာက်လိုု႔ က်ေနာ္ ဟုုိးအရင္ ၂၀၀၇ မတုုိင္ခင္ေလာက္က. သပန ဝန္ၾကီးဌာန ကတပည့္ေတြ၊ လုုပ္ေဖၚကုုိင္ဖက္ေတြ၊ ဆရာသမားေတြ ဆီကိုု ဒီနည္းလမ္းေလး အေၾကာင္း email　နဲ့ ေၿပာဖူးတယ္ဗ်. တုုိက္ဆုုိင္ တာလားေတာ့ မသိ သပန ဝန္ၾကီး ဌာနအေနနဲ့ က်ေနာ္ေၿပာပီး ေနာက္ပုုိင္း ၁ နွစ္.. ၂ ႏွစ္ ခန္႔ အၾကာ မွာေဒါက္တာဘြဲ႔ရဖုုိ႔ အတြက္ဆုုိရင္ .. နုုိင္ငံတကာ ကြန္းဖရန္႔ ေပပါ အနည္း ဆံုုး၁ေစာင္ ထြက္ထားရမယ္ဆုုိတဲ႔ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္ ထုုတ္ၿပန္လိုုက္တယ္လုုိ႔ေတာ့ၾကားသိရတယ္။ ခုု ေနာက္ပိုုင္းမွာေတာ့ international conference paper　ကိုု၂ ေစာင္အထိတုုိးပီး သတ္မွတ္တယ္လုုိ႔ေတာ့ ၾကားရတယ္။ အေသးစိတ္ သတင္းကိုု ေတာ့ ေသခ်ာသိသူမ်ား ဝင္ေရာက္ေရးသားကြန္းမန္႔ေပးခဲ့မယ္ဆုုိရင္ ပိုုေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒီလုုိသတ္မွတ္လုုိက္တယ္ ဆုုိေတာ့ ဘာပဲေၿပာေၿပာအရင္တုုန္းက ေဒါက္တာဘြဲ႔ေတြ ေပးသေလာက္ေတာ့ ေပါေပါပဲပဲ မၿဖစ္ပဲ လူသူ ေလးစားမွဳ႔ေတာ့ပိုုရလာနုုိင္တဲ့ အတြက္ ဒါဟာ ၾကိဳဆုုိရမယ့္ ကိတ္စ လုုိ႔ယူဆပါတယ္။ အဲ့ ၂ ခ်က္ ပဲ ေၿပာစရာရွိတယ္။

နံပါတ္ ၁ အခ်က္ကေတာ့ ေဒါက္တာဘြဲ႔ရရန္ လုုိအပ္ခ်က္ကိုု international conference paper ၂ ေစာင္ဆုုိတဲ့ ကိတ္စ ပဲ၊ ပညာရွင္အဆင့္ အေနနဲ့ ေၿပာရရင္ conference paper ရဲ့ အဆင့္ ဟာ journal paper ထက္နိမ့္ ပါတယ္။နာမည္ၾကီး ေက်ာင္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ကြန္းဖရန္႔ ေပပါ သတ္သတ္ အစား နံမည္ၾကီး ဂ်ာနယ္၁ ေစာင္ နွင့္ ကြန္းဖရင့္ ေပပါ ၁ ေစာင္ (သိုု႔) ဂ်ာနယ္ ေပပါသတ္သတ္ အနည္းဆံုုး ၂ ေစာင္..စသၿဖင့္ သတ္မွတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီ လုုိမ်ိဳး ဂ်ာနယ္ ေပပါ သတ္သတ္ ဘယ္ နွစ္ေစာင္ လုုိအပ္တယ္ဆုုိပီးလိုုအပ္တဲ့ အေစာင္အေရအတြက္ မ်ားေလ ေက်ာင္း ရဲ့ ဂုုဏ္သတင္း ၾကီးေလၿဖစ္တာေပ့ါဗ်ာ။ ဒါ့ေၾကာင့္ၿမန္မာၿပည္ က ေက်ာင္းေတြလဲ နံမည္ ၿပန္ပီး ေကာင္းလာခ်င္တယ္ဆုုိ. ဂုုဏ္သတင္းေက်ာ္ေဇာခ်င္တယ္ဆုုိရင္ၿဖင့္.ကြန္ဖရန္႔ ေပပါ နဲ့တင္မက. ဂ်ာနယ္ေပပါ ၁ ေစာင္ေလာက္ကိုုေတာ့ လုုိအပ္ခ်က္ထဲမွာ ထည့္သင့္ပါေၾကာင္းတုုိက္တြန္းလိုုပါတယ္။ ကြန္းဖရန္႔တုုိ့၊ ဂ်ာနယ္တုုိ႔ ဆုုိရာမွာလဲ..ပီးပီးေရာ ကြန္းဖရန္႔ေတြ၊ဂ်ာနယ္ေတြ မဟုုတ္ပဲ. Ranking အဆင့္ ဘယ္ေလာက္အနည္း ရွိရမယ္ဆုုိတာ မ်ိဳးပါ သတ္မွတ္ဖုုိ႔ေတာ့လုုိတာေပ့ါေနာ္။ ဘာလုုိ႔လဲဆုုိေတာ့ နုုိင္ငံအသီးသီးက နည္းေပါင္းစံုုနဲ့ ကြန္းဖရန္႔ေတြက်င္းပ၊ ဂ်ာနယ္ေတြ ထုုတ္ေနၾကေတာ့.. တခ်ိဳ႔ အဆင့္ မရွိတဲ့ ဂ်ာနယ္ေတြ၊ ကြန္းဖရန္႔ေတြမွာ ကိုုယ့္ ေပပါ တင္လုုိက္ရင္ ပါဖုုိ႔ လြယ္သေလာက္၊ ပါတယ္ဆုုိရင္လဲ ပိုုက္ဆံ ကုုန္တာသာအဖတ္တင္ပီး၊ နာမည္ရဖုုိ႔အတြက္ေတာ့ ထူးပီး အက်ိဳးေက်းဇူး မရိွနုုိင္လုုိ႔ပါ။ ဒီေနရာမွာေပပါတင္ လုုိ႔ ပိုုက္ဆံကုုန္သလား၊ လုုိ႔ ေမးရင္ ေပပါတင္ရံုုနဲ့ ေတာ့ ပိုုက္ဆံ မကုုန္ေပမယ့္၊ကိုုယ့္ေပပါ က အေရြးခံရတယ္၊ publish  လုုပ္ မယ္ဆုုိတာနဲ့ ပိုုက္ဆံစကုုန္ပါမယ္။အဲ့ဒီကုုန္မယ့္ ပိုုက္ဆံနဲ့ ပါတ္သက္လုုိ႔ ေၿပာစရာ အခ်က္ ေနာက္တခုု နံပါတ္ (၂) ၿဖစ္လာရတာပါ။ 

ကဲ အခုု ေတာ့ ဒီေလာက္နဲ့ ရပ္လိုုက္ဦးမယ္ဗ်ာ၊ အပိုုင္း (၂) ကိုု ေနာက္မွ ဆက္ၾကေသးတာေပ့ါေနာ္

ဆန္းေမာ္

ဂ်ပန္နုိင္ငံ ေကးအုိး တကၠသိုလ္တြင္Master of Science in Engineering Degree အတြက္ ေက်ာင္းတက္ေရာက္လုိေသာၿမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္သတင္း

အေပါင္းအသင္းမိတ္ေဆြမ်ားဗ်ား..

က်ေနာ္ ခုေလာေလာဆယ္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့..ေက်ာင္း (KEIO University, Japan ) က..၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အတြက္.. Master of Engineering Degree အတြက္ ေက်ာင္းတက္ခ်င္တဲ့ .နုိင္ငံတကာေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္.International Graduate Program  ကိုမၾကာခင္မွာေက်ာင္းဝင္ခြင့္ ေလွ်ာက္လႊွာေတြ.လက္ခံေတာ့ မွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ေက်ာင္းေလွ်ာက္မယ္ဆုိရင္... အဲ့ဒီအတြက္ လုိအပ္တာေတြ..ၿပင္ဆင္ဖို႔..အခ်ိန္ရေအာင္..သတင္းေကာင္းပါးလုိက္တာပါ။  ေက်ာင္းရယ္.. ဒီဂရီရယ္.. စေကာလားရွစ္ ရယ္နဲ့ ပါတ္သက္တဲ့ Information ေလးေတြ..အၿမည္းအေနနဲ့ နဲနဲေရးေပးလုိက္ပါတယ္။အေသးစိတ္သိခ်င္ရင္ေတာ့..ေက်ာင္းဝက္ဆုိက္မွာဝင္ဖတ္လုိ႔ရေအာင္လဲ..ေအာက္ ကလိုတဲ့ေနရာေတြ မွာလင့္ထည့္ေပးထားပါတယ္ ခင္ဗ်ား။

၁။ ေက်ာင္းနံမည္ကေတာ့ KEIO University ပါ… ဂ်ပန္မွာေတာ့.. One of the Top (5) university.ၿဖစ္ပါတယ္။

၂။ အထက္ကေၿပာတဲ့..မာစတာဒီဂရီအတြက္..ဂ်ပန္စာတတ္စရာမလိုပါဘူး.. English based program ၿဖစ္ပါတယ္.. ၂ နွစ္တက္ရပါမယ္။

၃။ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ ေလွ်ာက္လႊာေတြကအြန္လုိင္းကေနတဆင့္ ေဒါင္းလုပ္ဆြဲလုိ႔ရပါတယ္။ ဘယ္လိုေလွ်ာက္ရမယ္ဆုိတာလဲ..ေက်ာင္းဝက္ဆုိက္မွာေၿပာေပးထားပါတယ္…ေအာက္မွာလင့္ေပးထားပါတယ္။

၄။ English based program ၿဖစ္တဲ့ အတြက္.. TOEFL အမွတ္ေကာင္းေကာင္းရွိထားရင္ ပုိေကာင္းပါတယ္။က်ေနာ္တုိ႔ ၿမန္မာၿပည္က..အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းေတြဟာ..ေက်ာင္းရဲ့..တရားဝင္ သင္ၾကားတဲ့အခါမွာအသံုးၿပဳတဲ့..ဘာသာစကားက..english language ၿဖစ္တဲ့အတြက္..တကယ္လုိ႔.. TOEFL အမွတ္မရွိဘူးဆုိရင္လဲ..ေက်ာင္းေလွ်ာက္လုိ႔ေတာ့..ရနုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္.ကိုယ္ဘြဲ႔ရခဲ့တဲ့. ေက်ာင္းရဲ့..Department of English ကေန English လိုသင္ခဲ့ပါတယ္ ဆုိတဲ့..ေထာက္ခံခ်က္လုိပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့..ကိုယ့္ရဲ့ english 4 skills ေကာင္းဖုိ႔အတြက္ကေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာ ၿပင္ဆင္ထားဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆိုေတာ့..ေထာက္ခံစာထဲမွာမည္သို႔ပင္..englishလုိသင္ပါတယ္ဆုိေသာ္လည္း.. ၁၀၀% English စာကိုသံုးပီးမသင္ဘူးဆုိတာ..ကိုယ္ဝမ္းနာကုိယ္သာသိမို႔လုိ႔ မွာရၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ေက်ာင္းေလွ်ာက္ပီး မွ ေရာက္လာပီးမွ..စကားလည္လည္ဝယ္ဝယ္ မေၿပာတတ္ရင္..ကုိယ္ပဲဒုကၡေရာက္ မွာမုိလုိ႔ပါ.ဗ်ား။

၅။ ခုက်ေနာ္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့..ေက်ာင္းဟာ KEIO ရဲ့ Graduate School of Science and Technology လုိ႔ေခၚတဲ့..မဟာဌာနၾကီးတခုပါ.. နုိင္ငံတကာေက်ာင္းသားေတြ ကို master of science in engineering အတြက္ကိုဒီဌာနကေနလက္ခံမွာၿဖစ္တဲ့အတြက္..ဒီprogramကိုေလွ်ာက္လုိ႔ရနုိင္တဲ့ ၿမန္မာၿပည္ကေက်ာင္းသားေတြဟာ..ၿမန္မာ ၿပည္ကေန.. အင္ဂ်င္နီယာသို႔မဟုတ္.. ကြန္ပ်ဴတာ..ေရေၾကာင္း..ေလေၾကာင္း..စတဲ့ တကၠသုိလ္ တခုခုကေန. ဘြဲတခုခုရထားရပါမယ္။ ေနာက္တခ်က္က.. သူငယ္တန္းကေန.ဘြဲ႔ရသည္အထိစုစုေပါင္း စာသင္နွစ္..၁၅ နွစ္အနည္းဆံုးရွိရပါမယ္။ တကယ္လုိ႔ဘြဲ႔ရသည္အထိ ၁၅ နွစ္မရွိရင္လည္း(ခုေက်ာင္းေလွ်ာက္ခ်ိန္ထိ)တၿခားတက္ခဲ႔တဲ့ကိုယ္ဘဲြ႔နဲ့ ပါတ္သက္တဲ့..ဆက္တက္ခဲ့တဲ့ သင္တန္းခ်ိန္ေတြပါထည့္ေပါင္းလုိ႔ေတာ့ရနိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ.. NCC, HND Diploma လုိဟာမ်ဳိးေပ့ါ။

၆။ ဒီကေက်ာင္းဟာဂ်ပန္ရဲ့ နာမည္ၾကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းၿဖစ္တဲ့ အတြက္…တၿခားနုိင္ငံကဘြဲ႔ရေက်ာင္းသားေတြကို..ဒီအတိုင္းေတာ႔လက္မခံပါဘူး..ဒါေၾကာင့္ တၿခားနုိင္ငံကေက်ာင္းသားေတြဟာ..ဘြဲ႔လက္မွတ္သာမက.. အေမရိကန္နုိင္ငံက..ETS အဖြဲ႔အစည္းကေနဦးေဆာင္က်င္းပတဲ့.. Graduate Record Examination (GRE) လုိ႔ေခၚတဲ့..စာေမးပြဲရမွတ္ ကိုတင္ၿပေပးဖုိ႔လုိပါတယ္။..သူတုိ႔ အဓိက ၾကည့္တာကေတာ့..GRE အမွတ္ပါ။ အဲ့ဒီအတြက္..အေမရိကန္သံရံုးမွာ..တနွစ္တၾကိမ္က်င္းပတဲ့..GRE စာေမးပြဲကိုေၿဖဖုိ႔လုိပါတယ္။ GRE မွာ ၂ မ်ိဳးရွိပါတယ္။ GRE general and GRE specialized ပါ။ KEIO ေက်ာင္းအတြက္..GRE general test ကိုပဲေၿဖဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အေသးစိတ္ကုိေတာ့ ေအာက္ကလင့္မွာ ၾကည့္လုိက္ပါေနာ္။

http://www.ets.org/gre 

ေနာက္ GRE အမွတ္ေတြသိရပီဆုိရင္..အဲ့ဒီအမွတ္ေတြရယ္၊ ကုိယ္တက္ခဲတဲ့ ေက်ာင္းကထုတ္ေပးတဲံ grading, Degree Certificates (TRUE copy), recommendationletters စတာေတြ..နဲ့ ေက်ာင္းေလ်ွာက္လုိ႔ရပါပီ။

၇။ ေလ်ွာက္မယ္ဆုိရင္ေတာ့..ဒီက Professor တေယာက္ေယာက္နဲ့ ခ်ိတ္ရပါမယ္။ ကုိယ္စိတ္ဝင္စားတဲ့..နယ္ပယ္နဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ professor ေတြကိုေက်ာင္းရဲ့..ေအာက္ကလင့္ကေန..တဆင့္ ရွာလုိ႔ရပါတယ္။

http://www.st.keio.ac.jp/english/staff_search/

ပေရာက္ဖက္ဆာေတြရဲ့ email address and contact details ကိုအေပၚကလင့္မွာရွာလုိ႔ရပါတယ္။ပီးရင္..ကိုယ္နဲ့ သက္ဆုိင္တဲ့..ကိုယ္စိတ္ဝင္စားတဲ့ ပေရာ္ဖက္ဆာေတြ ဆီကိုစာေရးဆက္သြယ္ပီး..ၾကိဳတင္ခ်ိတ္ထားဖုိ႔လုိပါတယ္။

***တခ်က္သတိထားရမွာက..ပေရာ္ဖက္ဆာေတြဟာ..အလြန္အလုပ္ရွဳပ္ပီး..သူတုိ႔ဆီကို..ေက်ာင္းသားေတြဆီကေန..အဲ့လုိဆက္သြယ္ဖုိ႔ၾကိဳးစားေနတဲ့..စာေတြ ဟာေန႕စဥ္အေစာင္ေပါင္းမ်ားစြာလက္ခံေနရတာ ၿဖစ္တဲ့ အတြက္..စာေရးရာမွာတုိတိုနဲ့ လုိရင္းေရးပီး..ကုိယ့္အေၾကာင္းကိုထိထိေရာက္ေရာက္ေရးၿပဖုိ႔လုိပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္..ကိုယ္ရဲ့ Resumeကို email နဲ့ attach လုပ္ပီးေပးရင္ PDF format နဲ့ ပဲ attach လုပ္ေပးပါ။ MS OFFICE Word တုိ႔ ဘာတုိ႔ဟာ virus ပါနုိင္တဲ့ အတြက္..မ်ားေသာအားၿဖင့္ Profressorေတြဟာ..ကိုယ္မသိတဲ့ လူဆီက..အဲ့လုိ file မ်ိဳးေတြကိုဖြင့္ၾကည့္ေလ့ မရွိပါဘူး။ တခါတည္း..deleteလုပ္ပစ္ေလ့ရွိပါတယ္ ဗ်ား။

တကယ္ လုိ႔..ICT, Networking and Telecommunication ပိုင္းနဲ့ ပါတ္သက္ လုိ႔ေက်ာင္းတက္ခ်င္တဲ့ လူေတြ ရွိရင္ေတာ့ က်ေနာ့္ဆီကို..ဆက္သြယ္နိုင္ပါတယ္။  အဲ့ဒီဘာသာေတြအတြက္ ခုဒီနွစ္ပုိင္းေလွ်ာက္မယ့္ ေက်ာင္းသားေတြ အေနနဲ့ ကေတာ့ ကံေကာင္းနုိင္ပါတယ္။ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့..ခုက်ေနာ္ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ Lab က.ပေရာ္ဖက္ဆာရဲ့ေအာက္ကေနပဲ..က်ေနာ္..ဟာ..မာစတာနဲ့.. ေဒါက္တာဘြဲ႔ကို KEIO Unviersityကေနရခဲ့တာၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ့္.ပေရာက္ဖက္ဆာဟာ..ၿမန္မာေက်ာင္းသားေတြထဲကေန..က်ေနာ္ ေထာက္ခံေပးရင္ မာစတာတက္မည့္ေက်ာင္းသားကိုေတာ့.လိုလုိလားလား.လက္ခံေပးဖို႔ရွိပါတယ္။ ( ဒီေနရာမွာတခုသတိထားရမွာက..ပေရာ္ဖက္ဆာလက္ခံတယ္ဆိုတာဟာ ..ေက်ာင္းေလွ်ာက္ဖုိ႔အတြက္..လုိအပ္ခ်က္တခု ၿပည္စံုတာသာၿဖစ္ပီး..ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ရမရဆုိတာကေတာ့. တၿခားေသာအခ်က္အလက္မ်ား ၿဖစ္တဲ့.. grading..GREScore..Research proposal and so on… ဆုိတဲ့..တၿခားတၿခားေသာအခ်က္မ်ားေပၚမွာလည္းအမ်ားၾကီးမူတည္ပါေၾကာင္းပါဗ်ာ။..ဒါေပမယ့္..ေသခ်ာတာတခုကေတာ့..ပေရာက္ဖက္ဆာတေယာက္ေယာက္ နဲ့ၾကိဳတင္ခ်ိတ္ထားၿခင္းမရွိတဲ့ ေက်ာင္းသားကေတာ့..ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ ရဖုိ႔ လုံုးဝမလြယ္ပါဘူး။ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ေလွ်ာက္လႊာမွာဘယ္ပေရာက္ဖက္ဆာနဲ့ ခ်ိတ္ထားသလဲဆုိတာ.ေက်ာင္းေလွ်ာက္တဲ့အခါ..တခါတည္း ၿဖည့္ေပးရပါတယ္။

ကိုယ္ဆီက..စာရြက္စာတမ္းေတြ..ၿပည္စံုပီ။ပေရာ္ဖက္ဆာတေယာက္ေယာက္နဲ့လဲ..ခ်ိတ္မိပီဆုိရင္..ေက်ာင္းေလ်ွာက္လြာ

ေတြကိုေက်ာင္းဝက္ဆုိက္ကေနတဆင့္..ဆြဲခ်ပီးေလွ်ာက္ရံုပါပဲ။ စေကာ္လားရွစ္ကိုပါ..တခါတည္းေလ်ွာက္ေပးပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေအာက္ကလင့္မွာ ၾကည့္လုိက္ပါေနာ္။

http://www.st.keio.ac.jp/english/admissions/masters_program/index.html

၈။ ေက်ာင္းေလွ်ာက္တဲ့အခါ..တခါတည္း စေကာ္လားရွစ္ေတြပါ..ထည့္ေလွ်ာက္လုိ႔ရပါတယ္…(စေကာ္လားရွစ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားအတြက္ အသက္ ကန္႔သက္ခ်က္က..ေတာ့ under 35 ပါ)စေကာ္လားရွစ္ေတြအေနနဲ့ကေတာ့ အဓိက က.. ၂ခုရွိပါတယ္။ေက်ာင္းကေထာက္ခံပီးေလွ်ာက္ေပးတဲ့ စေကာ္လားရွစ္နဲ့.. ၿမန္မာၿပည္က..ဂ်ပန္သံရံုး က ေလွ်က္ေပးတဲ့ စေကာ္လားရွစ္ဆုိပီးရွိပါတယ္။ ၿမန္မာၿပည္ရဲ႔ ဂ်ပန္သံရံုးကေလွ်ာက္ေပးတယ္ဆုိတာကေတာ့ သိပ္စဥ္းစားမေနပါနဲ့..အဲ့ဒါက..ၿမန္မာအစုိးရဝန္ထမ္းေတြ..အတြက္..ပဲလုပ္ေပးတာမ်ားပါတယ္။ အဓိကစဥ္းစားရမွာက..ဒီေက်ာင္းက..ေထာက္ခံပီးေက်ာင္းအေနဲ့ ေလွ်ာက္ေပးတဲ့ စေကာ္လားရွစ္ပါ။ နွစ္စဥ္ ႏွစ္တုိင္းဂ်ပန္က..တကၠသုိလ္ ေတြဟာ..ဂ်ပန္အစုိးရနဲ့..တၿခားInternational organization (such as World Bank..ADB )ေတြ.. Local organizations (such as JICA, Yoshida Scholarship Foundation) ေတြ ကေန.ေပးတဲ့..စေကာ္လားရွစ္ Program ေတြကုိလက္ခံရရွိပါတယ္။ဥပမာ.. ADB အေနနဲ့..KEIO university အတြက္ နွစ္စဥ္..master degree student ၂ ေယာက္ခြဲတမ္းသတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။ .ဆုိေတာ့.လြယ္လြယ္ေၿပာရရင္ .KEIO university ကေန.. သူစေကာ္လားရွစ္ေပးမဲ့ ေက်ာင္းသားအတြက္..ကို ADB ကိုနာမည္ စာရင္းေပးလုိက္ရံုပါပဲ။ အဲ့ဒါဆုိ..အဲ့ဒီေက်ာင္းသားစေကာ္လားရွစ္ရပါပီ..အဓိက..က..ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ရဖုိ႔ရယ္. ေက်ာင္းကေန..schoarshipတခုခုကိုေလွ်ာက္ေပးတာကိုရဖုိ႔ရယ္ပဲလုိတာပါ။တခါတေလ ၾကရင္ေတာ့..ေက်ာင္းက..စေကာ္လားရွစ္တခုအတြက္..နာမည္စာရင္းကို.. ၁ေယာက္ထဲ မဟုတ္ပဲ.. ၂ ေယာက္ ၃ ေယာက္ တင္ေပးတယ္ဆုိရင္ေတာ့..အဲ့ဒီထဲကမွ. ေက်ာင္းသားတေယာက္ကုိ ADB က ၿပန္ေရြးပါတယ္။..ဒီေနရာမွာ..အေရးၾကီးတာတခုေၿပာလုိပါတယ္။ ဒီ KEIO university ကေန..နွစ္စဥ္ စေကာ္လားရွစ္ေပးရာမွာ.. ၿမန္မာၿပည္ကေက်ာင္းသားေတြ ရတာအေတာ္နည္းပါတယ္.။ အဓိက ..က ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ ေက်ာင္းေလွ်ာက္တဲ့ လူမရွိလုိ႔ပါ။ မ်ားေသားအားၿဖင့္ ေက်ာင္းေလွ်ာက္လုိ႔.. GRE , grading စတာေတြ ေကာင္းလုိ႔..ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ရတာနဲ့..KEIO ကေန..Developingcountries က..ေက်ာင္သားေတြ အတြက္ ေက်ာင္းကခြဲတမ္းရထားတဲ့.စေကာ္လားရွစ္ေတြကိုေထာက္ခံပီးေလွ်ာက္ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ခက္တာက..ၿမန္မာေက်ာင္းသားေတြက (မသိလုိ႔လား..ဘာလားေတာ့ မသိ) ေက်ာင္းေလွ်ာက္တာအလြန္နည္းေတာ့..အဲ့ ဒီစေကာ္လားရွစ္ေတြဟာ.. တၿခားနုိင္ငံက ( မေလး. အင္ဒို..ဖိလစ္ပုိင္. ထုိင္း . ဘင္းဂလားေဒရွ္..နီေပါ..ဗိယက္နမ္) ရကုန္တာမ်ားပါတယ္။က်ေနာ္ သိသေလာက္..ေၿပာရရင္..KEIO ကေန..စေကာ္လားရွစ္ရတဲ့..ၿမန္မာေက်ာင္းသားဆုိတာ..လက္ခ်ိဳးေရလုိ႔ရပါတယ္.လက္ဆယ္ေခ်ာင္း မၿပည့္ပါဘူး…က်ေနာ္သိသေလာက္ ေၿပာရရင္..က်ေနာ္ အပါ အဝင္ၿမန္မာေက်ာင္းသား အားလံုးဟာ KEIO University ကေနေလ်ွာက္ေပးတဲ့ စေကာ္လားရွစ္နဲ့ ေက်ာင္းပီးခဲ့ၾကတာပါ…ကိုယ္စရိတ္နဲ့ကိုယ္ေက်ာင္းတက္မယ္ဆုိရင္..ေက်ာင္းလခ အေတာ္ေစ်းၾကီးတာရယ္..ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ခက္တာရယ္ေၾကာင့္ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြေတာင္..KEIO University မွာ ေတာ္ရံုနဲ့မတက္နုိင္ၾကပါဘူး။

.ဒါေၾကာင့္ တကယ္လုိ႔သာ KEIO University ရဲ့ ေထာက္ခံခ်က္နဲ့..စေကာ္လားရွစ္ ေလွ်ာက္ တဲ့ေက်ာင္းသားဟာ ၿမန္မာၿပည္ကေက်ာင္းသားဆုိရင္..ADB အေနနဲ့ ဥိီးစားေပးအဆင့္ မွာထားပီးေပးပါတယ္။ရွင္းရွင္းေၿပာရရင္..တၿခားနုိ္င္ငံေတြက..ေက်ာင္းသား ေတြကအရင္နွစ္ေတြကအမ်ားအၿပားစေကာ္လားရွစ္ေတြ..ရထားပီးသားဆုိေတာ့.. စေကာ္လားရွစ္အေရအတြက္ နည္းေနေသးတဲ့ ၿမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ဦးစားေပးစဥ္းစားပါတယ္ ...ဒါဟာအခြင့္ အေရးတခုပါ။ဒီေနရာမွာ ADB ကိုဥပမာေပးေၿပာထားေပမယ့္..တၿခားစေကာ္လားရွစ္ေတြလဲ ..ထိုနည္းလည္းေကာင္းပါပဲဗ်ား..

အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ေအာင္ကလင့္မွာဝင္ေရာက္ေလ့လာနုိ္င္ပါတယ္ဗ်ား။

http://www.st.keio.ac.jp/english/admissions/scholarship/index.html

အထက္က. က်ေနာ္ ရွင္းၿပတဲ့ အခ်က္ေတြအနက္ တခ်ိဳ႔အခ်က္ေတြဟာ.. Officiallyေၾကညာထားတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး..အတြင္းသတင္းအေနနဲ့..ေလ့လာသိရွိသေလာက္ တင္ၿပခ်က္ေတြလဲပါပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ဟာေတြက.. KEIO website မွာေတာ့ရွာလုိ႔ ေတြ႔မွာမဟုတ္ေၾကာင္း ၾကိဳတင္အသိေပးထားလုိက္ပါတယ္။ (ဥပမာ.. ၿမန္မာေက်ာင္းသားမ်ားဦးစားေပးအခြင့္အေရးရတယ္ဆုိတာမ်ိဳးေပ့ါ..စာနဲ့ေတာ့ တရားဝင္ေရးေၾကညာထားတာမရွိပါဘူးဗ်ား)။

၉။ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ကေတာ့ ေက်ာင္းေလွ်ာက္မယ္ဆုိရင္..ေလွ်ာက္ခ..ယန္း ၁ ေသာင္းေတာ့ ေပးရပါတယ္။ဒါကေတာ့ မည္သူမဆုိေပးရတာပါ..ၿခြင္းခ်က္ မရွိပါဘူး။ ၿမန္မာ ၿပည္ကလူေတြအေနနဲ့..ဂ်ပန္..သို႔မဟုတ္..တၿခားနုိင္ငံတခုခု မွ..ကိုယ့္ရဲ့ အသိ..မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းမ်ားရွိရင္..သူတုိ႔ကိုအကူအညီေတာင္းပီး..Bank transfer နဲ့ ေပးေခ်လုိ႔ရပါတယ္။ တကယ္လုိ႔..အဲ့လိုေပးရတာ..အခက္အခဲ..ရွိတယ္..လုံုးဝအဆင္မေၿပပါဘူးဆုိရင္ေတာ့..က်ေနာ့္ဆီကုိေအာက္ပါ လိပ္စာအတုိ္င္းစာ( သုိ႔) email ပို႔ပီးဆက္သြယ္ပါဗ်ား။ က်ေနာ္ ကူညီနိုင္တဲ့ အတို္င္းအတာအထိကူညီပါ့မယ္။

sannmaw@sasase.ics.keio.ac.jp

Postal Address: ( To send your certified true copies if necessary )

Dr. Sann Maw (Visiting  Associate Professor )

SASASE Laboratory, Department of Information and Computer Science,

Graduate School of Science and Technology,KEIO University,

3-14-1 Hiyoshi, Kohoku-ku, Yokohama, Kanagawa-ken, Japan. Postal Code: 223-8522

ဒီလင့္ ( http://www.sasase.ics.keio.ac.jp/en/members ) ကေတာ့ က်ေနာ့္ခုအလုပ္လုပ္ေနတဲ့ Lab ရဲ့ website link ပါ။

အၿပီးသတ္အေရးအၾကီးဆုံုးအခ်က္ ေတြကိုၿပန္ ေၿပာရမယ္ဆုိရင္..

၁။ GRE အမွတ္ေကာင္းရပါမယ္။ (ဒါက.. ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ရဖုိ႔နဲ့..စေကာ္လားရွစ္ရဖို႔အတြက္..အေရးၾကီးဆံုးေသာအခ်က္တခုပါ။)

၂။ ပေရာ္ဖက္ဆာတေယာက္ေယာက္ က supervisor လုပ္ပီးလက္ခံဖုိ႔သေဘာတူးထားပီးသားၿဖစ္ရပါ့မယ္။

၃။ YTU, MTU, GTC, University of Computer Scienceစတာေတြကေန..လုိအပ္တဲ့..ေထာက္ခံစာ..အေထာက္အထားေတြ ေတာင္းလုိ့ အဆင္ေၿပရပါမယ္။ ဆုိလုိခ်င္တာက..အရင္ေပၚလစီတုန္းက..Gradingတုိ့ ဘာတုိ႔ဆုိ.စံၿပေက်ာင္းသားဝန္ထမ္းေတြကိုထုတ္မေပးဘူးၾကားထားလုိ႔ပါ။ အခု ေၿ႔ပာင္းသြားပီဆုိရင္ေတာ့..မသိပါ။ အဲ့ဒါေသခ်ာေအာင္လုပ္ပါ။(မွတ္ခ်က္။ ။ Physics,Chemistry,Biologyအထူးၿပဳ ေမဂ်ာမ်ားနဲ. ဘြဲ႔ သို.မဟုတ္ ဘြဲ႔လြန္ ရထားသူမ်ားစိတ္ပါဝင္စားရင္လည္းတက္ေရာက္နုိင္ပါတယ္။ ထိုသူမ်ားလည္း Keio University ဝက္ဆုိက္မွာအေသးစိတ္သြားေရာက္ဖတ္နုိင္ပါတယ္ဗ်ား။)

အထက္က..က်ေနာ္ေၿပာခဲ့တဲ့..Programကို ၿမန္မာၿပည္က..အၿပင္လူေတြသာမက..အစုိးရဝန္ထမ္းေတြလဲေလွ်ာက္လုိ႔ရပါတယ္။

အစုိးရဝန္ထမ္းမ်ားတၿခားသိသင့္တဲ့ အခ်က္တခုကေတာ့.သြားမယ္ဆုိရင္..အစုိးရဝန္ထမ္းအေနနဲ့ သြားမွာလား။ အၿပင္လူအေနနဲ့ သြားမွာလားေသခ်ာေအာင္ လုပ္ပါ။ ဝန္ထမ္းအေနနဲ့..သြားတာကုိ..ခြင့္ၿပမၿပဳ႔ေပ့ါ။ခြင့္မၿပဳလုိ႔..အၿပင္လူအေနနဲ့ သြားမယ္ဆုိရင္..Passportအနီ..ရွိထားရပါမယ္။ ေနာက္ ေလဆိပ္မွာ..Black List ဝင္ေနလုိ႔ မရပါဘူး။ဒါက..ဘာေၾကာင့္ လုိတာလဲဆုိရင္..အရင္..တခ်ိဳ..က်ေနာ့္ သပနကဝန္ထမ္းလုပ္ေနတဲ့.. တပည့္ေတြ...ဂ်ပန္ကိုစိတ္ဝင္စားလုိ႔..ေက်ာင္းေလွ်ာက္ပါတယ္..ရပါတယ္..ေက်ာင္းေကာစေကာလားရွစ္ေကာေပ့ါ..ဒါေပမယ့္..အဲ့တုန္းက..

ဦးေသာင္းကဝန္ၾကီးပါ။ ဝန္ထမ္းေတြ ကိုယ့္ အစီအစဥ္နဲ့..ကိုယ္ ေက်ာင္းေလွ်က္ပီး..သြားမယ္ဆုိတာကို..ခြင့္မၿပဳပါဘူး။ ဒါနဲ့..သူတုိ႔..အၿပင္ကေန..Passportအနီကို..ကိုယ္အစီအစဥ္နဲ့..ကိုယ္လုပ္ပါတယ္။အၿပင္ ကေနပုိက္ဆံေပးလုပ္လိုက္တယ္ေၿပာတယ္။ ရပါတယ္။ ရပီးမွ..တခါ..သြားမယ္ လုပ္ပီးမွ..ေလဆိပ္မွာ..ဝန္ထမ္းေတြ..ၿဖစ္ေနတဲ့ အတြက္..Black List နဲ့ မိေနလုိ႔..ထြက္မရလုိ႔..ေက်ာင္းမတက္လုိက္ရပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္..အဲ့လိုအၿဖစ္မ်ိဳးေတြနဲ့ ၾကံုရင္..လုပ္ထား..ရင္းထားသမ်ွ..အလကားၿဖစ္ကုန္မွာစုိးလုိ႔..ထြက္လုိ႔..ရမရ..ေသခ်ာေအာင္ စံုစမ္းေစခ်င္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။

ေနာက္..တၿခားလုိအပ္တာရွိရင္လဲေၿပာပါဗ်ာ။ ဘာပဲေၿပာေၿပာ..က်ေနာ့္တုိ႔ ၿမန္မာနုိင္ငံ က..လူေတြ..နုိင္ငံတကာ..မွာ..ေက်ာင္းတက္ပီးအသိအၿမင္ တုိးေလ..ကာယကံရွင္ အတြက္..ေကာ..နုိင္ငံအတြက္ ေကာအမ်ားၾကီးအက်ိဳးေက်းဇူးရွိပါတယ္။ က်ေနာ္..တတ္နုိင္ သမွ်ကူညီပါ့မယ္။

အစစအရာအရာအဆင္ေၿပၾကပါေစဗ်ား။

တၿခားသိခ်င္တာအခ်က္ေတြရွိရင္ ကြန္.မန္.ေပးခဲ႔ပါဗ်ား။ အဆင္ေၿပတဲ.အခ်ိန္ ၿပန္လည္ေၿဖၾကားေပးပါမယ္။

ဆန္းေမာ္

Part – 7 How to select mobile phone network operator for Myanmar? by Dr. Sann Maw

Part – 7 How to select mobile phone network operator for Myanmar?

က်ဳပ္တုုိ႔ ဒီအပိုု္င္းမွာေတာ့ ေၿပာ ဖုုိ႔ရန္က်န္ေနေသးတဲ့..  နံပါတ္ ၄ direct assignment methods လိုုင္စင္ခ်ေပးတဲ့ နည္းနဲ႔   အမွတ္ေပး စည္းမ်ည္း ေတြ အေၾကာင္းကိုု ေၿပာၾကရေအာင္။

direct assignment methods ဆုုိတာက ေတာ့ လြယ္လြယ္ေၿပာရရင္. ေလလံဆြဲစရာ. ဝင္ၿပိဳင္စရာ မလုုိပဲ အထူးအခြင့္ အေရးအေနနဲ႔ ဦးစားေပးပီး ခ်ေပးလိုုက္တာမ်ိဳးကိုု ေခၚပါတယ္။ ဒီလိုု ခ်ေပးရာမွာ လုုပ္ပိုုင္ခြင့္ ရသြားတဲ့ company အဖြဲ႔ အစည္း အေနနဲ႔.. ေလလံကိုုေစ်းၾကီးၾကီး ေပးဆြဲစရာမလိုုၿခင္း..နဲ့ တၿခားခြ်င္းခ်က္ နဲ့ ဦးစားေပးခံရတဲ့ ကိတ္စေတြလဲ ရရွိနုုိင္ပါတယ္။ ဥပမာ. ၿပရရင္.. MPT နဲ႔ ရတနာပံုုတယ္လီ ပိုု႔ ဆုုိတဲ့ ၿပည္တြင္း company ၂ခုုဟာ ခုုအစိုုးရကက်င္းပတဲ့ ပြဲ မွာ ဝင္ၿပိဳင္စရာ မလုုိဘူးလိုု႔ သိရပါတယ္။ ဒါဟာ နံပါတ္ ၄ နည္းလမ္း direct assignment methods ကိုု သံုုးပီး လုုပ္ပိုုင္ခြင့္ ခ်ေပးလိုုက္တဲ့ သေဘာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုု့ လုုပ္ပိုုင္ခြင့္ ခ်ေပးတာဟာ.. ဘယ္လိုု accessment criteria ေတြနဲ့ ခ်ေပးလိုုက္တယ္ဆုုိတာေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိရဘူး..သတင္း ထုုတ္ၿပန္တာ မေတြ႔ရဘူး။ သူတုုိ႔အေနနဲ့ radio spectrum bandwidth ကိုု တၿခားနုုိင္ငံၿခားက company ေတြလိုု ပိုုက္ ဆံေပးဝယ္စရာလိုုသလား.. ေနာက္ customer service ကိုု ဘယ္လိုုပံုုစံေက်နပ္ေအာင္ လုုပ္ေပးရမယ္။ ဆင္းကဒ္ ေစ်းနုုန္း ဖုုန္းဆက္ခ ဘယ္ေလာက္ယူရမယ္ စတဲ့ အခ်က္ေတြ လုုိက္နာဖုုိ႔  လိုုမလိုု ဆုုိတာေတြကိုု ေသေသခ်ာခ်ာေတာ့ မသိရဘူး.. သတင္း ထုုတ္ၿပန္တာမေတြ႔ရဘူး.  တခ်ိဳ႔ နုုိင္ ငံေတြမွာ ဆုုိရင္ေတာ့ direct assignment methods နဲ့ ခ်ေပးတာ ဆုုိေပမယ့္.. သူတိုု႔ဟာ နုုိင္ငံၿခားက..လာလုုပ္တဲ့ company ေတြ ေပးရတဲ့ radio frequency bandwith fee အတုုိင္း ေပးေဆာင္ေစပါတယ္။ ဥပမာ..ခုု Telenor နဲ့.. Ooredoo က radio frequency bandwidth အတြက္ ေဒၚလာ သန္း ၃ ေထာင္ေပးရတယ္ဆုုိရင္.. MPT နဲ႔ ရတနာပံုု တယ္လီပိုု႔ လဲ အစိုုးရကိုု အဲ့ဒီပမာဏ အတုုိင္း ေပးေဆာင္ေစၿခင္းမ်ိဳးေပ့ါ။ ဒါေပမယ့္ ခုု direct assignment methods သံုုးပီးခ်ေပလိုုက္တယ္ဆုုိတာပဲ သိရပီး. အဲ့ဒီ MPT နဲ့ ရတနာပံုု တုုိ႔ရဲ႔ radio frequency bandwidth licence fee ကိတ္စနဲ႔ ပါတ္သက္လိုု႔ေတာ့ ပြင့္လင္းၿမင္သာမွဳ႔ရွိတာ မေတြ႔ရဘူးထင္တာပဲ။ OK ဒါကုုိ ထားလုုိက္ပီး

ေနာက္ တခ်က္ တင္ဒါ စည္းကမ္းခ်က္ အမွတ္ေပးစညး္မ်ညး္ ဆိုုတာေတြကိုု ၾကည့္ရေအာင္။

နုုိင္ငံတကာက company ေပါင္း ၁၂ ခုုရဲ႔ pre-qualified list ကိုု ထုုတ္ၿပန္ခဲ့တယ္ဆုုိတာ အရင္ အပိုုင္းေတြ တုုန္းက ေၿပာထားခဲ့တယ္ေနာ္ ။ ဟုုတ္လား.. အဲ့ဒီ ၁၂ ခုကသာ.. ခုုေၿပာၿပမယ့္ ေနာက္ ဆံုုး ဇကာတင္ အဆင့္ ၿဖစ္တဲ့ Tender တင္သြင္းတဲ့ အလုုပ္ကိုု လုုပ္ခြင့္ရွိပါတယ္။  အဲ့ဒီလိုုတင္သြင္းတဲ့အခါမွာ သိသင့္ တဲ့ အမွတ္ေပးတဲ့ စည္းမ်ည္း စည္းကမ္းေတြက ေတာ့ ေအာက္မွာ ေရးထားတဲ့အတိုုင္းၿဖစ္ပါတယ္။

ပထမဆံုုးသိသင့္တာက.. အမွတ္ေပးတဲ့ အပိုုင္း ကိုု အဓိက ၂ ပိုုင္း ပိုုင္းလုုိက္ပါတယ္။

ပထမပုုိင္းက technical submission evaluation လုုိ႔ေခၚပါတယ္။ နည္းပညာ ကႊ်မ္းက်င္မွုုနဲပါတ္သက္ တဲ့ အပိုုင္းကိုု စဥ္းစားပီး အမွတ္ ၁၀၀၀ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ စုု႔စုု႔ေပါင္းအမွတ္ရဲ႔ ၆၇% ရွိပါတယ္။

ဒုုတိယပိုုင္း ကေတာ့ Spectrum Licence Fee Offer evaluation လုုိ႔ေခၚပီး၊ သူ႔ အတြက္ က က်ေတာ့ radio frequency bandwidth အတြက္ လိုုင္စင္ေၾကး အတြက္ ေပးနိုုင္တဲ့ ေငြေၾကးပမာဏ ပါ။ ဒီအတြက္ကိုု ေတာ့အမွတ္ ၅၀၀ သတ္မွတ္ထားပီး စုု႔စုု႔ေပါင္း အမွတ္ရဲ႔ ၃၃% ရွိပါတယ္။

တင္ဒါတင္တဲ့ company ေတြ ဟာ ပထမပိုုင္းအတြက္ သူတုုိ႔ရဲ႔ကႊ်မ္းက်င္မွုု၊ နည္းပညာပိုုင္ဆုုိင္ အသံုုးခ်နုုိင္မွုုေတြ၊ အေတြ႔အၾကံဳေတြ၊ ၿမန္မာၿပည္အတြက္ မုုိဘုုိင္းဖုုန္း network တပ္ဆင္ေပးမယ့္ လုုပ္ငန္းအဆင့္ဆင့္ေတြ၊ စတဲ့ ပထမပုုိင္းနဲ့ ပါတ္သက္ တဲ့ Plan အေသးစိတ္ေရးဆြဲထားတဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြရယ္။

ေနာက္ဒုုတိယပိုုင္းအတြက္ လိုုင္စင္ေၾကးအတြက္ ဘယ္ေလာက္ေပးနုုိင္သလဲဆုုိပီး ေပးနုုိင္တဲ့ ေငြေၾကးပမာဏကိုု ေရးပီး စာအိတ္ထဲ ထည့္ခ်ိတ္ပိတ္ထားတဲ့ စာအိတ္တလံုုးစီ ရယ္ကိုု 3 June 2013 ေန႔ေနာက္ဆံုုးထားပီး အကဲၿဖတ္ေကာ္မတီ ထံ အေရာက္တင္သြင္း ရပါတယ္။ ဒီလိုုတင္သြင္းတာကိုု လက္ခံပီးတဲ့ေနာက္မွာ ေကာ္မတီက အဆင့္၃ဆင့္ ပါတဲ့ အကဲၿဖတ္ခ်က္နဲ့ ဆက္လက္အကဲၿဖတ္ပါတယ္။

အဆင့္ (၁)

နံပါတ္ (၁) ဆင့္ မွာ ဘာေတြပါလဲ။

(၁) အစိုုးရက လုုိင္စင္ခ်၊ခြင့္ၿပဳ႔ေပးလိုုက္တဲ့ အခ်ိန္ကစပီး ၉လအတြင္း ဖုုန္းေတြစခ်ေပးနုုိင္ရမယ္။

(၂) ၁ႏွစ္ (လေပါင္း ၁၂ လ) အတြင္းမွာ ဖုုန္းေၿပာတာအတြက္ နုုိ္င္ငံရဲ႔ ၂၅% ေသာဧရိယာအတြက္ ခ်ေပးနုုိင္ရမယ္၊ အင္တာနက္ သံုုးတာအတြက္က နိုုင္ငံရဲ႔ ၁၀% ေသာ ဧရိယာ အတြက္ ခ်ေပးနုုိင္ရမယ္။

(၃) ၅ႏွစ္ (လေပါင္း ၆၀) အတြင္းမွာ ဖုုန္းေၿပာတာအတြက္ နုုိ္င္ငံရဲ႔ ၇၅% ေသာဧရိယာအတြက္ ခ်ေပးနုုိင္ရမယ္၊ အင္တာနက္ သံုုးတာအတြက္က နိုုင္ငံရဲ႔ ၅၀% ေသာ ဧရိယာ အတြက္ ခ်ေပးနုုိင္ရမယ္။

(၄) ဧရိယာ အတုုိင္းအတာဆုုိရာမွာ နယ္တခုုနဲ့ တခုု လူေနထူထပ္တာ၊ေတာေတာင္ ထူထပ္တာေပၚမူတည္ပီး ကြာၿခားတဲ့အတြက္ အထက္ကေၿပာခဲတဲ့ ရာခိုုင္နဳန္းေတြ လႊမ္းၿခံဳရမယ့္ ေနရာေဒသေတြဟာ ၿပည္နယ္ နဲ႔တုုိင္းေပၚမူတည္ပီး ေၿပာင္းသြားနုုိင္ပါတယ္။

ဥပမာ ေပးရရင္.. ကခ်င္ၿပည္နယ္ အတြက္ လႊမ္းၿခံဳရမယ္ဆုုိ တဲ့ ဧရိယာမွာ ဆုုိရင္ လူသူမေနတဲ့ ေတာင္ထိပ္ဖ်ားေတြ၊ ေတာအုုပ္နက္နက္ေတြ ကိုုထည့္မစဥ္းစား ဘူးဆုုိတဲ႔သေဘာေပါ့။

(၅) ေနာက္သြားရင္းလာရင္းနဲ႔ ဖုုန္းေၿပာေနရင္းနဲ့လုိင္း ၿပဳတ္က်သြားတဲ့ နဳန္းဟာ အၾကိမ္ ၁၀၀ မွာ ဆုုိရင္ ၂ ၾကိမ္ထက္ ပိုုမၿဖစ္ရဘူးဆုုိပီး သတ္မွတ္ထားပါတယ္။

ခုုန company ေတြက တင္သြင္းတဲ့ ပထမပိုုင္းနဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ Technical submission evaluation စာရြက္စာတမ္းဟာ အဆင့္(၁) ပါ အခ်က္ ၅ ခ်က္နဲ႔မကိုုက္ရင္ မကိုုက္တဲ႔ company ကိုု အဆင့္(၂) မွာ ဆက္လက္ မစဥ္းစားပါဘူး။ ၾကားၿဖတ္ေၿပာရရင္ 3 June 2013 မွာ တင္ဒါလာသြင္းတဲ့ company ေပါင္း ၁၁ ခုုရွိပီး၊ အဲ့ဒီ ထဲကမွ company ၁ခုု က အဆင့္ (၁) ပါအခ်က္ ၅ခ်က္ ကိုု မမွီလုုိ႔ဆုုိပီး ပယ္လိုုက္တယ္လိုု႔သိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဆင့္ (၂) ကိုု ဆက္လက္ စဥ္းစားတဲ႔အခါမွာ company ေပါင္း ၁၀ ခုု သာက်န္ေတာ့တယ္ လုုိ႔သိရပါတယ္။

အဆင့္ ( ၂  )

အဆင့္ (၂) မွာ အခ်က္ ၾကီး (၈) ခ်က္ ထပ္ခြဲထားတယ္ေၿပာပါတယ္၊ အဲ့ဒီအခ်က္ၾကီး (၈)ခ်က္ကိုုမွ တခါ အခ်က္ခြဲေလးေတြေၿမာက္မ်ားစြာထပ္ခြဲပီး စဥ္းစားတယ္ေၿပာပါတယ္။ ဆက္သြယ္ေရး ဝက္ဘ္ဆုုိက္မွာေတာ့ အခ်က္ၾကီး (၈) ခ်က္ကိုုပဲ ေဖၚၿပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေအာက္မွာ အခ်က္ၾကီး (၈)ခ်က္ ကိုု အမွတ္ေတြနဲ႔တကြ ေဖၚ ၿပထားပါတယ္။ ဘာသာေတာ့ အတိအက် မၿပန္ေတာ့ဘူးေနာ္၊ နည္းပညာ အေခၚအေဝၚေတြနဲ႔ဆုုိေတာ့ ၿမန္မာလိုု႔ၿပန္ရတာနဲနဲခက္လုုိ႔ပါ။

▪   (1)  Network roll-out, infrastructure and coverage commitment (325 points);  ဖုုန္းတပ္ဆင္မွုု နဲ့ ကာဗာ ၿဖစ္မွုု ၃၂၅ မွတ္

▪   (2)  Robustness of technical plan (125 points);  နည္းပညာ ရဲ့ အရည္အေသြး နဲ႔ ၾကံၾကံခံမွုု ၁၂၅ မွတ္

▪   (3)  Quality of marketing plan, value added services and distribution commitment (125 
points);  ၿဖန္႔ၿဖဴးေရာင္းခ်မယ္ပံုုစံ။ ထပ္ဆင့္အသံုုးခ်နုုိင္မွုု ၁၂၅ မွတ္

▪   (4)  Tariff commitment for mobile voice services, for mobile data services and for handsets 
(75 points); ေစ်းနုုန္း ေခၚဆုုိခ၊ ဟန္းဆက္ခ အစရွိသည္ ၇၅ မွတ္

▪   (5)Human resources management, organisation and capabilities, including the applicant's commitment to recruit, develop and promote citizens of the Republic of the Union of Myanmar (75 points); နုုိင္ငံတြင္းလူမ်ား အတြက္ဘယ္လိုုအၾကိဳးၿပဳမလဲ။ အလုုပ္အကိုုင္ အခြင့္အလမ္းစသည္ ၇၅မွတ္

.   (6)  Quality of customer care and billing plan (50 points); သံုုးစြဲသူ အတြက္ဝန္ေဆာင္မွုု ၅၀ မွတ္

.   (7)  Corporate Social Responsibility, including the commitment of the applicant to 
contribute to the development of ICT or the local inclusion development plan (50 
points); and  လူမွုုေရး အဖြဲအစည္း။ လူမွုုအသိုုင္းအဝိုုင္းအတြက္ မည္ကဲ့သိုု႔ အက်ိဳးေက်းဇူးၿပဳ႔သလဲ။ ၅၀မွတ္

.   (8)  Soundness of business plan and financing strategy (175 points).  ေငြေၾကးအစီအမံ အၾကံအစီ..ေကာင္းမြန္မွုု စသည္ စသည္ေပ့ါ။ ၁၇၅ မွတ္

အထက္ပါ အဆင့္ (၂) ရဲ့ အဓိက အခ်က္  ၾကီး(၈)ခ်က္ အတြက္ ရမွတ္ စုု႔စုု႔ေပါင္း ၅၀၀ နဲ့အထက္ ရရွိတဲ့ company ေတြကိုု အဆင့္ (၃) မွာ ဆက္လက္စဥ္းစားပါမယ္တဲ့။

အဆင့္ ( ၃ )

ဆုိေတာ့ ဆက္ရရင္.. အဆင့္ ၃ မွာ လိုင္စင္ အတြက္ အစိုးရ ကို ေပးနုိင္တဲ့ ေငြေၾကးပမာဏ ကို ဆက္လက္ၾကည့္ပါမယ္.. ဒီအဆင့္  ကို ေရာက္ဖို႔အတြက္..အဆင့္(၂) မွာ ေပးတဲ့ အမွတ္ ၁၀၀၀ မွာ အမွတ္ေပါင္း ၅၀၀ အနည္းဆံုးရဖုိ႔ လုိပါတယ္.. အမွတ္ ေပါင္း ၅၀၀ မရတဲ့ company ကို ဒီအဆင့္ ၃ မွာ ဆက္လက္ မစဥ္းစားပါဘူး. .မစဥ္းစားဆုိ.. အဲ့ဒီ company ေတြရဲ႔..ခ်ိတ္ပိတ္ထားတဲ့ စာအိတ္ထဲက.. လိုင္စင္အတြက္ ေငြဘယ္ေလာက္ေပးမယ္ဆုိတာ ကို ပါ ဖြင့္ေဖါက္မဖတ္တာ လုိ႔သိရပါတယ္။ ဒါနဲ့ အဆင့္ (၂) ကို ေအာင္လာတဲ့ company ေပါင္း ၅ ခုရွိလာပါတယ္။ ပီးေတာ့မွ ဒီအဆင့္ အတြက္ အမွတ္ ၅၀၀သတ္မွတ္ထား ကေန.. လုိင္စင္ေၾကးေပးမယ့္ ေငြေၾကးပမာဏေပၚမူတည္ပိး.. တာကေန..သင့္ေတာ္တဲ့ အမွတ္ကို ေပးပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးမွာ..ပထမပိုင္း အတြက္ အမွတ္ ၁၀၀၀ ထဲက ရခဲ့တဲ့ အမွတ္ရယ္ ။ ဒုတိယပုိင္း အတြက္ သတ္မွတ္တဲ့ အမွတ္ ၅၀၀ ထဲက ရခဲ့တဲ့ အမွတ္ ၂ မ်ိဳးရယ္ကို ေပါင္းလုိက္ပီး..အမွတ္ အမ်ားဆံုးရ ခဲ့..ထိပ္ ဆံုး company ၂ ခု ကို လုပ္ပုိင္ခြင့္ လုိင္စင္ ခ်ေပးလုိက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ တတိယ အမွတ္အမ်ားဆံုး company ကေတာ့ backup company ၿဖစ္သြားတာေပါ့ေလ.. တကယ္လုိ႔..ခု န ခ်ေပးတဲ့ company ၂ခု ထဲက..တခုခု က ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ နုိင္ၿခင္း မရွိေတာ့ရင္ backup company ကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ လႊဲေပးမယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ တခ်ိဳ႔ online မွာ ေၿပာေန ေရးေနၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ company တခ်ိဳ႔ဟာ ဒီအမွတ္သတ္မွတ္ ခ်က္ေတြကို ၾကိဳ သိေနလုိ႔.. အဲ့ဒါနဲ႔ကိုက္ေအာင္ ေရးဆြဲပီး တင္သြားတယ္ လုိ႔ ေၿပာပါတယ္။ က်ဳပ္စိတ္ထင္ကေတာ့ ဒီအမွတ္သတ္မွတ္ခ်က္ ဆုိတာ ဟာ စာရြက္စာတမ္းေတြ..မတင္ခင္ကတည္းက..သက္ဆုိင္ရာ company ေတြကို ၾကိဳအသိေပးခဲ့တယ္လို႔ ထင္တာပဲ..အဲ့ဒါကိုေတာ့ဆက္သြယ္ေရး ဝက္ဆုိက္မွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဖၚၿပထားတာ မေတြ႔မိပါ.. စာဖတ္သူမ်ား ေတြ႔မိရင္..ညႊန္ၿပနုိင္ပါတယ္

မည္သို႔ပင္ၿဖစ္ေစကာမူ.. ဒီအမွတ္သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ကိုက္ေအာင္.. ေရးဆြဲပီး တင္တဲ့ company ဟာ စာ၇ြက္ေပၚမွာ တင္.. ေရးၿပရံဳနဲ့ပီးမသြားပါဘူး. လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။ ဥပမာ ေၿပာရရင္.. ဖုန္းဆက္ ခ တမိနစ္ကို ၂၀က်ပ္ ယူမယ္ဆုိပီး တင္ထားတယ္ဆုိပါက.. တကယ္ေရာင္းခ်တဲ့ အခါမွာ တမိနစ္ ကို ၂၀က်ပ္ထက္ ပုိပီး ယူလုိ႔မရပါ.. ေလ်ာ့ယူရင္သာ ယူလို႔ရမယ္။ ေနာက္ တခ်က္ ပထမ ၁ နွစ္အတြင္း တနုိင္ငံလုံး ရဲ့ ၅၀% ကို ဖုန္းေရာင္းခ်ေပးမယ္ လို႔..တင္ထားတယ္ဆုိပါက.. အဲ့ဒီအတုိင္း တကယ္ လက္ေတြ႔ ေရာင္းေပးရပါမယ္။ တကယ္လုိ႔ စာရြက္ေပၚမွာ ေၿပာထားတဲ့ အတိုင္း လက္ေတြ႔မွာ လုပ္ေဆာင္ နုိင္ၿခင္း မရွိတာ ။ အေၿပာတမ်ိဳး၊ အလုပ္တမ်ိဳး လုပ္လာတာ ေတြ႔ရတယ္ ဆုိရင္.. အစိုးရအေနနဲ့.အဲ့ဒီလုိလုပ္လာတဲ့ company ကို ဒါဏ္ရိုက္တာေတြ.. ပိုဆုိးလာရင္. ခုနက backup သတ္မွတ္ထားတဲ့ company ကို လုပ္ပုိင္ခြင့္ လႊဲေပးတာေတြ.. လုပ္နုိင္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ေနာက္ဆံုး ေကာက္ခ်က္ ဆြဲရရင္ ခု လုိင္စင္ခ်ေပးလုိက္တဲ့ ကိတ္စ ဟာဆုိရင္ၿဖင့္ ဟုိးအရင္တုန္းက.. အစုိးရပုိင္ စက္ရံုေတြ..ေၿမကြက္အလြတ္ေတြ..ရံုးေတြကို ခရိုနီေတြ နဲ႔ ေပါင္းရုိက္ပီး..ေအာက္ေစ်းနဲ႔ ခ်ေပးလိုက္တာ မ်ိဳးမဟုတ္ဘူးဆုိတာေတာ့ ေၿပာနုိင္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား.. က်ဳပ္တေယာက္ထဲ အၿမင္ ေၿပာရရင္ၿဖင့္.. ၿမန္မာၿပည္ထဲက.. တခ်ိဳ႔ေသာ ခရိုနီ ေတြနဲ႔.. ပူးေပါင္းထားတဲ့.. စု႔ေပါင္း အဖြဲ႔ေတြ ရသြားတာနဲ႔ စာရင္.. နုိင္ငံၿခား company ခ်ည္းသက္သက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရသြားတာက ပိုပီး ေကာင္းမြန္တယ္လို႔ ယူဆမိေၾကာင္းပါ ခင္ဗ်ား။ ။ 

ေနာက္တပိုင္းတြင္ ဆက္လက္ပီး.. ဖုန္းဆက္သြယ္ေၿပာဆုိမွုသတင္းမ်ား လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမွု ရွိနုိင္ မရွိနုိင္။ နုိင္ငံေတာ္၏ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကို နုိင္ငံၿခား company မွရယူသြားနုိင္ သလားဆုိတာကို ဆက္လက္ သံုးသပ္တင္ၿပပါ့မယ္ ခင္ဗ်ား။

ဆန္းေမာ္

Part – 6 How to select mobile phone network operator for Myanmar?

Part – 6  How to select mobile phone network operator for Myanmar?

အပိုုင္း ၅ တုုန္းက ေၿပာခဲ့တာေလး ဆက္ရေအာင္… အဲ့တုုန္းက ေၿပာခဲ့တာမွာ.. နံပါတ္ ၃ နည္း လမ္း (beauty contest) နဲ့ ေရြး တာေတာ့ ဟုုတ္ပါပီ.. ေမးစရာ ရွိလာတာက ေရြးခ်ယ္ေရး အဖြဲ႔ က လာဘ္ယူပီး လိုုင္ စင္ ခ်ေပးတာမ်ိဳး မၿဖစ္ေအာင္..ဘယ္ပံုုစံ နဲ့ ထိမ္း သိမ္း မလဲ ဆုုိတာပါပဲ.. ေနာက္တခ်က္ က..အကဲ ၿဖတ္အဖြဲ႔က လာဘ္မစားဘူး ဆုုိရင္ေတာင္  မွ.. အရည္အခ်င္း မၿပည့္မွီ တဲ့ အကဲၿဖတ္ခ်က္ ရဖိုုိ႔ဆုုိတာ..အကဲၿဖတ္အဖြဲ႔ မွာ..သက္ဆုုိင္ ရာ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ပါရ၈ူေတြ ပါဖုုိ႔လိုုပါတယ္။ ဒါမွ သာလ ွ်င္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေရြးခ်ယ္အကဲၿဖတ္နုုိင္မွာေပ့ါေနာ္။ ဆုုိပါစိုု႔.. ဖက္ရွင္မယ္ေရြးပြဲမွာ..မ်က္စိမေကာင္းသူေတြ.. ကာလာဘလုုိင္း ၿဖစ္ေနသူေတြသာပါဝင္တဲ့ အကဲၿဖတ္အဖြဲ.. နဲ့ ဆိုုရင္မွန္ကန္တဲ့ ရလာဒ္ ကိုု ရမလာနုုိင္ဘူးဆုုိတာ ထင္ရွားပါတယ္။. ဒီလိုုပဲ.. ခုု မုုိဘုုိင္းဖုုန္းေလာက အတြက္ လိုုင္စင္ ခ်ေပးရာမွာ. ေနာက္ဆံုုးေပၚ နည္းပညာသံုုး လုုပ္ငန္း ၿဖစ္တဲ့ အတြက္ ရယ္..နုုိင္ငံနဲ့ ခ်ီပီး လုုပ္တဲ့ ကိတ္စ ၿဖစ္တဲ့ အတြက္ရယ္..ၿပည္တြင္း က လူေတြသာ ပါဝင္တဲ့.အကဲၿဖတ္အဖြဲ႔ ပဲသံုုးမယ္ဆုုိရင္ေတာ့.. သင့္ေတာ္ မွန္ကန္တဲ့ ရလာဒ္ထြက္လာဖုုိ့.

မလြယ္ဘူးထင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစုုိးရအေနနဲ့.. အကဲၿဖတ္အဖြဲ႔အတြက္.. အကူအညီ နဲ့ လုုိအပ္တဲ့ အၾကံဥာဏ္ ေတြ ရဖိုု့အတြက္.. ဒီိလိုုနယ္ပယ္မွာ အေတြ႔အၾကံဳ နဲ့ ကြ်မ္းက်င္ မွဳ႔ ရွိတဲ့.. International Strategy Consultant အဖြဲ႔ တခုုခုု ကိုု ငွားဖုုိ႔လိုုလာတယ္. ဒီေနရာမွာ လဲ.. နုုိင္ငံတကာ မွာ ဒီလိုု အဖြဲ႔ေတြက အလြန္မ်ားဆုုိေတာ့ ဘယ္အဖြဲ႔ကိုု ငွားမလဲဆုုိတာ ၿပသနာ က ေပၚလာၿပန္တယ္။ ေတာ္ၾကာ ခပ္ခ်ာခ်ာ. ရဳိက္စား လုုပ္ ေနတဲ့ ဂဂ်ိဳးဂေဂ်ာင္ အဖြဲ႔တခုုကိုု သြားငွားမိရင္လဲ.. ငါးပါးေမွာက္ဦးမယ္ မဟုုတ္လား။

ဒါ့ေၾကာင့္.. အစိုုးရအေနနဲ့.. United Nations ရဲ့ လက္ေအာက္ခံ အဖြဲ႔တခုုၿဖစ္တဲ့ ITU လုုိ႔ေခၚတဲ့ international telecommunication union ဆုုိတဲ့ အဖြဲ႔  ကိုု ဆက္သြယ္ပီး ..နုုိင္ငံတကာ က ဘယ္လိုုအၾကံေပး အဖြဲ႔ကိုု ငွားရင္ ေကာင္းမလဲ ဆိုုတဲ့ ေထာက္ခံခ်က္ကိုု ေတာင္းပါတယ္။ ေနာက္ ITU ကေန ေထာက္ ခံခ်က္ေပးထားတဲ့.. ဂ်ာမန္အေၿခစိုုက္ Roaland Berger Strategy Consultants ဆုုိတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ ခ်မွတ္ရာမွာ နာမည္ၾကီးတဲ့ အဖြဲ႔ကိုု ငွားလုုိက္တယ္လိုု႔ ၾကားရပါတယ္။  ဒီအဖြဲ႔ ဟာ နုုိင္ငံေပါင္း ၃၆ နုုိင္ ငံ မွာ ရံုုးခြဲေပါင္း ၅၁ ခုု နဲ့ ၁၉၆၇ ကတည္း က လုုပ္ငန္းလုုပ္ကိုုင္ေနပီး .. ၂၀၀၉  ခုုနွစ္ စာရင္းအရတနွစ္ ဝင္ေငြ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၈၅၀ ရွိတဲ့ International Company တခုုၿဖစ္ေၾကာင္းေတြ႔ ရတယ္။  ေနာက္ နုုိင္ငံတကာမွာလဲ ဒီအဖြဲအစည္း ဟာ သူ႔နယ္ပယ္နဲ့ ပါတ္သက္ရင္..ထိပ္ ဆံုုး နံပါတ္ ၄ ေနရာမွာ ရွိေၾကာင္းေတြ႔ရပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုု ဒီလင့္ http://en.wikipedia.org/wiki/Roland_Berger_Strategy_Consultants မွာ သြားၾကည့္နိင္ပါတယ္။  ဒါက ITU ရဲ့လင့္  http://www.itu.int/en/Pages/default.aspx ပါ။

ဒါေတြကိုု ဘာေၾကာင့္ ေၿပာရတာလဲဆုုိရင္.. ဒီလုုိ႔ United Nations လက္ေအာင္ ခံ အဖြ႔ဲအစည္း ITU တိုု႔.. Roland Berger Strategy Consultants တုုိ႔အေနနဲ့.. လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကိတ္စ မွာ ပါဝင္ ပါတ္သက္မိတယ္ဆုုိရင္. ရတာနဲ့ ဆံုုးရွံုုးတာ မကာမိေအာင္.. နာမည္ပ်က္ပီး.ေရရွည္ လုုပ္စားလိုု႔.. မၿဖစ္နုုိင္ေၾကာင္း စဥ္းစားလုုိ႔ရနိင္ပါတယ္။  ေတာ္ရံုု တန္ရံုု ေငြေၾကးပမာဏ နဲ့ေတာ့ ဒီလိုုအဖြဲ႔အစည္းေတြကိုု ဆြယ္လုုိ႔မရေလာက္ဘူးလိုု့ က်ဳပ္ကေတာ့ ထင္တယ္ဗ်။

ဟုုတ္ပီး ဒီအဖြဲ႔ကိုု ငွားပီးေတာ့ ဘာဆက္လုုပ္လဲ ဆုုိေတာ့ ဒီအဖြဲ႔ နဲ့ .. ၿမန္မာ ၿပည္က အကဲၿဖတ္အဖြဲ႔နဲ့ တုုိင္ပင္ ညိွနုုိ္င္းပီး .. ၿမန္မာၿပည္အတြက္.. tender တင္သြင္းရာမွာ သိသင့္ တဲ့ အခ်က္ အလက္ေတြ။ အကဲၿဖတ္အဖြဲ႔အေနနဲ့ လုုပ္ေဆာင္မယ့္ အကဲၿဖတ္ခ်က္ အဆင့္ ဆင့္ေတြ၊ အမွတ္ေပး စည္းမ်ည္းေတြကိုု ထုုတ္ၿပန္တယ္လိုု႔ သိရတယ္။ ဒီလုုပ္ေဆာင္ခ်က္ အဆင့္ဆင့္ နဲ့ အကဲၿဖတ္ခ်က္ အမွတ္ေပးစည္းမ်ည္းေတြနဲံပါတ္သက္လိုု့ ေနာက္ တပိုုင္း ဆက္ၾကတာေပါ့။

ဆန္းေမာ္

ၿဖည့္စြက္ခ်က္။    ။ ေနာက္ ၿမန္မာၿပည္အတြက္ တခုု ေကာင္းသြားတာက.. ဒီလိုုမုုိဘိုုင္းဖုုန္း လုုပ္ငန္းအတြက္ လိုုင္စင္ ခ်မေပးခင္ေလးမွာပဲ..အစိုုးရ ဆက္သြယ္ေရး ေလာကမွာ ဆင္းကဒ္ ေစ်းအလြန္ၾကီးတဲ့ ကိတ္စ ကေနစပီး..မီးခိုုးၾကြက္ေလွ်ာက္ နဲ့ လိုုက္ပီး..ဝန္ၾကီး ကအစ ဆက္သြယ္ေရးအရာရွိၾကီး အေတာ္မ်ားမ်ား အလုုပ္ၿပဳတ္သူၿပဳတ္..ရာထူးက်သူက် ၿဖစ္ခဲတာ မွတ္မိဦးမယ္ ထင္တယ္.

ပြင့္လင္းၿမင္သာမွဳ႔ရွိလာပီး.. လြတ္လပ္တဲ့ တရားမွ်တတဲ့ လိုုင္စင္ ခ်ေပး တယ္လုုိ့ ယူဆရတဲ့ အခင္းအက်င္း ၿဖစ္လာတာဟာ . က်ုဳပ္စိတ္ထင္..ဒီလိုုၿဖစ္ခဲတဲ့ အရွိန္ေလးေၾကာင့္လဲ ပါမယ္ဗ်. ဝန္ၾကီးေတြ.. အရာရွိၾကီးေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ၿပသနာ တက္ ထားတာ သိပ္မၾကာေသးဘူးဆုုိေတာ့.. ေနာက္ လူကလဲ..ဘာပဲ ေၿပာေၿပာ အနဲနဲ့ အမ်ား ေတာ့ လုုပ္ခ်င္တုုိင္း မလုုပ္ရဲဘူးလိုု႔ယူဆရတာပဲ.. နုုိင္ငံေတာ္ သမတကိုုယ္တုုိင္ ပါဝင္ပါတ္သက္ တာရယ္.. လူအေတာ္မ်ားမ်ားစိတ္ဝင္တစား ေစာင့္ ၾကည့္ေနတာ ကလဲ တေၾကာင္း..အေၾကာင္းေၾကာင္း ေသာ အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္.. ခုု လုုိင္စင္ ခ်ေပးတဲ့ ကိတ္စ ဟာေတာ့ၿဖင့္.. ဘက္လိုုက္မွူ႔နဲ့ ကင္းလြတ္တယ္လိုု့ က်ုဴပ္ကေတာ့ အၾကမ္းၿဖင္းအားၿဖင့္ ယူဆမိပါတယ္။ 

How to select the mobile phone network operators for Myanmar? Part -3, 4 and 5 ---- by Sann Maw

Part-3

တတိယပိုုင္း ကိုု မစခင္ ဒုုတိယပိုုင္းက အမွားၿပင္စရာရွိတာ အရင္ေၿပာပါမယ့္..အပိုုင္း ၂ မွာ ေအပရယ္ ၁၁ မွာ pre-qualified list 22 ခုု ထုတ္ၿပန္ခဲ့တယ္ လုုိ႔ေရးထားပါတယ္..အမွန္ေတာ့ pre-qualified application အတြက္ အရည္အခ်င္း ၿပည့္မွီတယ္လုုိ့ ကိုုယ့္ဘာသာ ကိုုယ္ယူဆတဲ့.. company ေပါင္း ၂၂ခုု က application form တင္သြင္း ခဲ့ရာမွာ အပိုုင္း ၂ မွာ ေဖၚၿပထားတဲ့ အခ်က္ ေတြနဲ့ တုုိက္စစ္ ပီးေတာ့..pre-qualified အတြက္ အရည္ အခ်င္း ၿပည့္မွီတဲ့ company ေပါင္း ၁၂ ခုု ကိုု ေအပရယ္ ၁၁ ရက္ေ န့ မွာ ထုုတ္ၿပန္ခဲ့ပါတယ္။..အဲ့ဒီအေၾကာင္းအေသးစိတ္ကိုု ဆက္သြယ္ေရး ဝက္ဘ္ဆုုိက္ က (http://www.mcit.gov.mm/sites/default/files/pre-qualification_qa_2new.pdf ) လင့္ မွာ တင္ထားတယ္ ဆုုိေပမယ့္တကယ့္ တကယ္ သြားရွာေတာ့ page not found ပဲ ၿပေနပါတယ္။..ဖတ္လုုိ့ မရေတာ့ပါဘူး..ဆက္သြယ္ေရးအေနနဲ့ ..ဒီလိုုသိခ်င္သူမ်ား တဲ့ အေၾကာင္းအရာနဲ့ ပါတ္သက္လုုိ့ ဂရုုတစိုုက္ ဝက္ဘ္ဆုုိက္ကိုု ထိမ္းသိမ္း သင့္ပါေၾကာင္း တုုိက္တြန္းလိုုက္ရပါတယ္.. ဒါနဲ့ ပါတ္သက္လိုု့ comment မွာ အမွားလာၿပင္ေပးသြားတဲ့ Aye Thida Myint ကိုု ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ၾကားၿဖတ္ေၿပာလိုုပါတယ္။.. J

အုုိေက…..ဆုုိေတာ့ ဆက္ေၿပာရရင္.. ေအပရယ္ ၁၁ ေန့မွာ pre-qualification အတြက္ အဆင့္ မွီတဲ့ company ၁၁ ခုု စာရင္းကိုု ေရြးခ်ယ္ေရး ေကာ္မတီက ေၾကၿငာပါတယ္။.. အဲ့ဒါေတြကေတာ့ ေအာက္က ၿပထားတဲ့ စာရင္း အတုုိင္းၿဖစ္ပါတယ္။

▪   Axiata Group (မေလးရွား)

▪   Bharti Airtel (india)

▪   China Mobile and Vodafone Group (တရုုတ္ နဲ့ အင္းဂလိပ္)

▪   Digicel Group (ဒါကေတာ့ ၿမန္မာနုုိင္ငံမွာ လူသိမ်ားပီးသားထင္ပါတယ္)

▪   France Telecom / Orange (ၿပင္သစ္)

▪   KDDI Corp and Sumitomo Corp (ဂ်ပန္)

▪   Millicom International Cellular (အာဖရိက)

▪   MTN Dubai (ဒူဘုုိင္း)

▪   Ooreedo (aka Qatar Telecom) (ကာတာ)

▪   Singtel, KBZ and M-Tel(စင္ကာပူ)

▪   Telenor(ေနာ္ေဝ)

▪   Viettel(ဗီယက္နမ္)

အဲ့ဒီ company ေတြ အေနနဲ့ ..pre-qualified ၿဖစ္တဲ့ အတြက္ mobile network operator လုုပ္ကိုုင္ ခြင့္ အတြက္…tender တင္သြင္းခြင့္ ရွိတယ္ လုုိ့ သတ္မွတ္လုုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုုိင္း မွာ china mobile and Vodafone ၂ခုုေပါင္းထားတဲ့ group အေနနဲ့ သတ္မွတ္ deadline ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ သူတိုု့ရဲ့ internal policy အရ..ဆက္လက္ လုုပ္ကိုုင္ လိုု့ မၿဖစ္နုုိင္ ဘူး လုိ့ ယူဆတဲ့ အတြက္ လုုပ္ငန္း လုုပ္ကိုုင္ခြင့္ေလ်ာက္လြာ နဲ့ tender  ကိုု တင္သြင္း ၿခင္း မၿပဳ့ပဲ..ထြက္သြားတဲ့ အတြက္.. ေနာက္ဆံုုးမွာ company 11 ခုုပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။  

ဒီေနရာမွာ တခုုၾကားၿဖတ္ေၿပာလိုုတာက..နုုိင္ငံတကာမွာ ဒီ မုုိဘုုိင္းဖုုန္း လုုပ္ငန္းအတြက္ လုုပ္ကိုုင္ခြင့္ေတြကိုု ဘယ္လိုုခ်ေပးေနသလဲဆုုိတာပါပဲ။။ နုုိင္ငံတခုုအေနနဲ့ သူ႔နုုိင္ငံအတြင္းမွာ မုုိဘုုိင္းဖုုန္း လုုပ္ကိုုင္ခြင့္ကိုု ခ်ေပးတဲ့ ေနရာမွာ အသံုုးမ်ားတဲ့ နည္း လမ္း ၄ခုုက ေအာက္ပါအတိုုင္း ရွိပါတယ္။

၁။ ပထမ ဆံုုးလုုပ္မယ္လုုိ့ ေၿပာတဲ့ အရည္အခ်င္းရွိသူကိုု အရင္လုုပ္ပုုိင္ခြင့္ေပးၿခင္း (First come, First served ) လုုိ့ ေခၚပါတယ္။

၂။ ေလလံတင္ၿခင္း ( Auction ).. ဒီေနရာမွာ ဘာကိုု ေလလံတင္သလဲဆုုိေတာ့ mobile phone အတြက္ လုုိအပ္တဲ ့ Radio Frequency Bandwidth ကိုု အသံုုးခ်ခြင့္ကိုု ေလလံတင္တာပါ။ ဒီလိုုေလလံတင္ပီး လုုပ္ပုုိင္ခြင့္ေပးတာဟာ သက္ဆုုိင္ရာနုုိင္ငံရဲ့ အစိုုးရအတြက္ စစခ်င္း မွာ ပဲ သပိတ္ဝင္ အိတ္ဝင္ ေငြလံုုးေငြရင္း လံုုးကနဲ့ ခဲ ကနဲ့ ရေစတဲ့အေၾကာင္းတရပ္ပါ..ဒါေၾကာင့္ နုုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဒီနည္းလမ္းကိုု သံုုးပါတယ္။ ဒီလိုု Radio Frequency Bandwidth ကိုု ေရာင္းတာကိုု Natural Resources ကိုု ေရာင္းတာလိုု့ wireless နည္းပညာ ပညာရွင္ေတြက သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုုိရင္..ဒီ radio frequency bandwidth ေတြဟာ လူက ဖန္တီးလိုု့ ရတဲ့ လွုုိင္းေတြ မဟုုတ္ပါ..သူ႔ဘာသာ ေလာက ၾကီး မွာ သဘာဝအတိုုင္း အလိုုအေလ်ာက္ရွိေနတာပါ။ ဒီ radio frequency bandwidth အသံုုးခ်ခြင့္ကိုု company တခုုခုုကိုု (ဥပမာ company A ) ေရာင္းပီးပီဆုုိရင္..ဒီ bandwidth ကိုု ေနာက္ တၿခား company ကိုု ထပ္ေရာင္းလိုု့မရေတာ့ပါဘူး..company A အေနနဲ့ ဒီ bandwidth ကိုု မသံုုးေတာ့ဘူးဆုုိပီး အစိုုးရကုုိ ၿပန္အပ္မွ ေသာ္လည္ေကာင္း…ေရာင္းထားတဲ့ သက္တမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ ေစ့သြားတဲ့ အခါက်မွ သာ လည္ေကာင္း အစိုုးရအေနနဲ့..ေနာက္ထပ္ တၿခား ေသာ company ေတြကိုု ၿပန္ေရာင္းလုုိ့ရပါတယ္။။  ဒီေနရာ သိထားရမွာက..နုုိင္ ငံတခုုအတြက္ အဲ့လိုုမ်ိဳး မုုိဘုုိင္း ဖုုန္း network မွာ သံုုးလုုိ့ရတဲ့ bandwidth ဟာ လိုုသေလာက္ ရတာ မဟုုတ္ဘူး ဆုုိတာ သိထားရပါမယ့္..။ Natural resources လုုိ့ေၿပာတဲ့ အတုုိင္း အကန့္ အသတ္နဲ့ သာ ရွိတဲ့ အတြက္… mobile phone service ေပးခ်င္တဲ့ company ေတြ အေနဲ့.. ဒီိလုုိ့ radio frequency bandwidth အသံုုးခ်ခြင့္ ကိုု မၿဖစ္မေန ဝယ္ဖုုိ့ လိုုပါတယ္။ ဟုုတ္ပီ ဒါဆုုိ အဲ့လိုု မဝယ္ပဲ နဲ့ သူမ်ား သံုုးေနတဲ့ bandwidth ကိုု ပဲ ခပ္တည္တည္နဲ့ ယူသံုုးပီး လုုပ္ရင္မရဘူးလားလိုု့ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။ လြယ္လြယ္ေၿပာရရင္ မရပါဘူး..ဘာလုုိ့ မရသလဲဆုုိတာကိုု ေတာ့ ေနာက္ တပိုုင္း မွာ ဆက္ၾကတာေပါ့..

ဆက္ရန္..  ေနာက္ အပိုုင္း Radio Frequency Bandwidth ကိုု ဘာလုုိ့ ဝယ္ဖိုု့လိုုအပ္ သလဲ ဆုုိတာရယ္…. Mobile phone network operator  လုုပ္ပိုုင္ခြင့္ ခ်ေပး ေသာ နည္း လမ္း မ်ား အေၾကာင္းဆက္ပါ့မယ္။။။ ဆန္းေမာ္

Part – 4..

Radio Frequency Bandwidth or Natural Resources

အရင္ အပိုု္င္းမွာ ေၿပာခဲ့တာကိုု ၿပန္ေကာက္ပါ့မယ္… radio frequency တခုုကိုု မဝယ္ဘဲ..သူမ်ား သံုုးေနတာကိုု ခပ္တည္တည္နဲ့ သံုုး မယ္ဆုုိရင္ ဘာၿဖစ္မလဲ ဆုုိေတာ့..လုုိင္း ပူးတာေတြ ၿဖစ္မယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ဥပမာ ေပးရမယ္ ဆုုိရင္ေတာ့.. ဟိုုး အရင္ BBC, VOA, RFA နားေထာင္ တဲ့ လူေတြ မွတ္မီ ဦး မယ္ ထင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီတုုန္းက.. BBC, VOA, RFA က လႊင့္တဲ့ အသံေတြကိုု အင္တာနက္ က ေန နားေထာင္လိုု့ မရေသးပါဘူး..ေလလွိုုင္းထဲကေန သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေရဒီယိုုလွုုိင္းအတိုုင္း လႊင့္တာ ကိုု ေရဒီယိုု္ေလးေတြနဲ့ ဖမ္းပီး နားေထာင္ရတာပါ။ က်ဳပ္တုုိ႔ငယ္ငယ္တုုန္းက အိမ္မွာ အဲ့လိုုမ်ိဳး ေရဒီယိုု ေလးနဲ့ ၈်စ္၈်စ္ ၈်စ္ ၈်စ္ အသံေတြနဲ့ လူၾကီး ေတြ သတင္း နားေထာင္ေနပီဆုုိ..နားရြက္ေတာင္ မခပ္ရဲဘူး ဗ်ိဳ႔။ မဟုုတ္ရင္ ေကာင္းေကာင္း သတင္း နားေထာင္လုုိ႔မရဘူး..အာရံုုေနာက္တယ္ ဘာညာ နဲ့ အဆူခံရမွာေလ…. လူၾကီးေတြက က်ဳပ္တုုိ႔ကေလးေတြသာ ဆူတာဗ်..သတင္း နားေထာင္ ေကာင္းတုုန္းဆုုိ..လာပါပီ ခန ေနရင္..အေနွာင့္ အယွက္ …ဘီဘီစီ..RFA လႊင့္တာကိုု ဖမ္းပီး နားေထာင္ေနတဲ့ လူေတြ နားေထာင္ မရေအာင္ ဆုုိပီး.. အဲ့ဒီ ေခတ္တုုန္းက.. အေမရိကန္.. အင္းဂလိပ္ နုုိင္ ငံေတြနဲ႔ ၿပိဴင္ဘက္ ကြန္ၿမဴနစ္ နုုိင္ငံေတြ ၿဖစ္တဲ့..ဆုုိဗီယက္ ရုုရွား နဲ့ တရုုတ္ နုုိင္ ငံေတြက..ေန..BBC ..RFA ..VOA အသံလႊင့္ရံုုေတြက လႊင့္တဲ့ ေရဒီယိုုလွိဳင္း အတုုိင္း ေခါင္း ေလာင္း ထုုိးသံ..တုုိ႔ ေမာင္း ထုု႔သံတုုိက..လႊင့္ပါေတာ့တယ္…  RFA အစရွိသည္က လႊင့္တဲ့ အသံနဲ့..ထပ္တူက်တဲ့ လွိဳင္းကုုိ သံုုးပီး ေခါင္း ေလာင္းထိုုးသံ ေမာင္း ထုုသံေတြကိုု လႊင့္ တဲ့ အတြက္.အသံ၂ခုု ေရာသြားပီး သတင္း ကိုု ေကာင္းေကာင္း နားေထာင္လိုု့ မေရေတာ့ပါဘူး.. BBC တုုိ႔..RFA တုုိ႔က လဲ သိတယ္ ဗ်..အဲ့လိုု အလုုပ္ခံေနရတယ္ဆုုိတာကိုု..အဲ့ဒီေတာ့ သူတုုိ့က လဲ ဘာၿပန္လုုပ္လဲ ဆုုိေတာ့ သူတုုိ့ အသံလႊင့္တဲ့ ေရဒီယုုိ လွိဳင္းကိုု နဲနဲ ..နဲနဲ ၿခင္းစီ..ေၿပာင္းေၿပာင္း ပီး လႊင့္တယ္..ဆုုိလုုိခ်င္ တာက..အသံလႊင့္တဲ့ လွိဳင္းကိုု အေသတခုုထဲ သံုုးပီး မလႊင့္ပဲ..နဲနဲ စီ ေၿပာင္းပီး လႊင့္ေတာ့..ခုု န အေနွာက္အယွက္ ေပးတဲ့ ေခါင္းေလာင္းထိုုးသံကိုု ေရွာင္ပီးသားၿဖစ္သြားတာေပ့ါဗ်ာ…ဒါေပမယ့္ နားေထာင္တဲ့ လူကလဲ ဒီအတိုုင္း ထိုုင္ ပီး နားေထာင္ေနလိုု့ မရဘူးဗ်..ေရဒီယိုု ဖမ္း တဲ့ ..ဘုု႔ ေလးကိုု..နဲနဲၿခင္းစီ လွည့္လွည့္ပီး BBC ..တိုု႔..RFA တုုိ႔ ေၿပာင္းသြားတဲ့ လွိုဳင္းနဲ့ ကိုုက္ေအာင္ ၿပန္ၿပန္ခ်ိန္ေပးရတယ္.. အဲ့လုုိမွ..သတင္း ေၾကညာ တဲ့ အသံကိုု ေကာင္းေကာင္းဆက္ပီး နားေထာင္လိုု႔ရတယ္…မဟုုတ္ရင္..အသံက..တၿဖည္းၿဖည္းအားနည္းပီး တုုိးသြားေပ်ာက္သြားတတ္တယ္။..ထားပါေတာ့ ဒါကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္ ေတာ္ေတာ္ၾကာ က အၿဖစ္အပ်က္ေပါ့.. အဲ့ဒါကိုု ၿပန္ေၿပာင္းေၿပာ ၿပတာက.. ေရဒီယိုု အသံလွိုဳင္း ၁ ခုုကိုု ၁ေယာက္ က သံုုးေနပီဆုုိရင္.ေနာက္ တေယာက္ က ထပ္သံုုးလိုု႔မရေတာ့ဘူးဆုုိ တာကိုု ရွင္းေအာင္ ဥပမာေပးပီး ေၿပာၿပတာ..ခပ္တည္တည္နဲ့ ယူသံုုးရင္ ဘာၿဖစ္လဲဆိုုေတာ့ ၂ ေယာက္ လံုုး အလုုပ္မၿဖစ္ေတာ့ဘူး ..သံုုးမေရေတာ့ဘူးေပ့ါ.. ဒီလုုိမ်ိဳးပဲ..မုုိဘုုိင္း ဖုုန္းေတြ အတြက္ လဲ..စကားေၿပာဖုုိ့ ဆက္သြယ္ဖုုိ့အတြက္.radio frequency bandwidth ေတြကိုု..operator တခုု ဆီအတႊက္ သီးသန္႔ သတ္မွတ္ေပးရတယ္…အဲ့လိုုမ်ိဳး Bandwidth တခုု မွာ ဆုုိရင္ mobile phone user ေပါင္း ရာေထာင္ ခ်ီပီး သံုုးလိုု့ရနုုိင္ တယ္ေပ့ါ…

ဆုုိေတာ့ ဒီ radio frequency bandwidth ကိုု mobile phone operator A ကိုု ေရာင္းပီး ပီ ဆုုိရင္ တၿခား mobile phone operator ကိုု ထပ္ေရာင္းလုုိ့မရေတာ့ပါဘူး..ေနာက္တၿခား mobile phone operator အတြက္က ေနာက္ ထပ္ တၿခား က်န္ေနေသးတဲ့ ေရာင္းလိုု႔ရတဲ့ bandwidth ကိုုပဲ ေရာင္း လိုု့ရပါမယ့္။  ဒါေၾကာင့္ ဒီလုုိ့ အကန့္အသတ္နဲ့ သာေရာင္းလုုိ့ရတဲ့ အတြက္..ဒီ radio frequency bandwidth ကိုု ေလလံတင္ပီး ေရာင္းတယ္ ဆုုိရင္.. mobile phone network operator အလုုပ္ ကိုု လုုပ္ခ်င္ တဲ့ company ေတြက အၿပိဳင္အဆုုိင္ ေစ်း ေပးပိး ဝယ္မွာ ၿဖစ္တဲ့ အတြက္..သက္ဆုုိင္ ရာ နုုိင္ငံ ရဲ့ အစိုုးရအေနနဲ့..တြက္ ေၿခပိုုကိုုက္ပါတယ္။ ဥပမာ အေနနဲ့ ေၿပာရမယ္ ဆုုိရင္ ၂၀၁၀ တုုန္းက..india အစိုုးရက..အဲ့ဒီလိုု မ်ိဳး ေလလံတင္ေရာင္းတာကေန..radio frequency bandwidth အတြက္ US$ ေပါင္း 12 billion (ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၁ေသာင္း၂ေထာင္ ) ထိ အသားတင္ဝင္ေငြရရွိခဲ့ပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုု ေအာက္ က လင့္ မွာ သြားေရာက္ဖတ္ရွုု႔နုုိ္င္ပါတယ္။ http://en.wikipedia.org/wiki/Indian_Telecom_Spectrum_Auction

ဒါေပမယ့္ ေလလံတင္ၿခင္းရဲ့ မေကာင္းတဲ့ အခ်က္ကေတာ့… အစိုုးရအတြက္ အသားတင္ ဝင္ေငြ ေကာင္းေကာင္းရေပမယ့္.. ဖုုန္းသံုုးမယ့္ ၿပည္သူလူထူအတြက္ေတာ့ ဖုုန္းေၿပာခ ေတြ ေစ်းၾကီး ကုုန္တာ ေတာ့တာပါပဲ။။( ၿမင္ေအာင္ ေၿပာရရင္..ေစ်း ထဲမွာ အသားသတ္ လိုုင္ စင္ ေစ်း ၾကီး ေပးထားရရင္..အသားေရာင္းတဲ့ လူ က..ေရာင္းတဲ့ အသားေပၚမွာ..လုုိင္ စစ္ခ ေၾကေအာင္..အၿမတ္ရေအာင္..ေစ်းဝယ္ေပၚ တင္လုုိက္သလုုိေပါ့။ ) ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုု ေလလံတင္ၿခင္းကိုု လုုပ္တာဟာ အစိုုး ရအတြက္ ဝင္ေငြတုုိးေစ ေပမယ့္ သာမာန္အမ်ားၿပည္သူလူထုု႔အတြက္ ေတာ့…ဖုုန္းေၿပာခ ေစ်ူးၾကိးပီး..ဝန္ထုုပ္ဝန္ပိုုးၿဖစ္ေစပါတယ္။။ အဲ့လိုု ဖုုန္းေၿပာခ ေစ်း ၾကီး တာမ်ိဳး ကိုု လဲ မၿဖစ္ေစခ်င္ဘူးဆုုိရင္ေတာ့..အစိုုးရအေနနဲ့..mobile network operator ေတြကိုု လုုပ္ပိုုင္ ခြင့္ ခ်ေပးဖုုိ့အတြက္ ေနာက္ ထပ္ နည္း လမ္း ၂ ခုု က်န္ပါေသးတယ္။။။

နံပါတ္ ၃ နည္း လမ္း က..beauty contest နည္း လမ္း နဲ့

နံပါတ္ ၄..နည္းလမ္း .. direct assignment with or without a fixed price ဆုုိတဲ့ နည္း လမ္း ၂ ခုုပါ.. အဲ့ဒီ ၂ ခုု ကိုုေတာ့ ေနာက္ တပိုုင္း က်မွ ဆက္ၾကတာေပ့ါ..

ဆန္းေမာ္

Part – 5.. beauty contest and direct assignment methods

ဒီအပိုုင္း မွာ ပထမ ဆံုုး beauty contest နဲ့ မုုိဘုုိင္းဖုုန္း လုုပ္ပိုုင္ ခြင့္ခ်ေပးတာကိုု ဆက္ၾကရေအာင္.. ၿမန္မာ အစိုုးရ သံုုးသြားတာ ခုု ေၿပာတဲ့ နံပါတ္ ၃ နည္း လမ္း ကိုု သံုုးပီး.. mobile phone operator company ကိုု ေရြးသြားတာပါ..

ဒီနည္း မွာ အစိုုးရက..မုုိဘိုုင္းဖုုန္းလုုပ္ငန္း လုုပ္မည့္ သူေတြဆီက ေန သူတုုိင္း ၿပည္ အတြက္ ၿပည္သူလူထုု႔အတြက္ ဘာေတြ ကိုု ဘယ္လိုုလုုပ္ေပးမလဲဆုုိတဲံ အစီအ စဥ္ အစ ရွိတာေတြကိုုအေသးစိတ္ plan ေရးဆြဲပီး  tender တင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ.. အိတ္ပိတ္၊ ခ်ိတ္ပိတ္ပီး..tender တင္ခိုု္င္းပါတယ္။  အဲ့လိုု တင္ တဲ့ company ေတြရဲ့ plan ေပၚမူတည္ပီး.. တုုိင္းၿပည္ အတြက္ အမ်ားၿပည္သူအတြက္ အေကာင္းဆံုုး လုုပ္ေပးနုုိင္မယ္ လုုိ့ ယူဆတဲ့ company ကိုု လုုပ္ပိုုင္ ခြင့္ ခ်ေပးမွာ ၿဖစ္ပါတယ္… ဒီလိုု နည္း လမ္း မွာ radio frequency bandwidth ကိုု ေလ လံတင္ ေရာင္းသလိုုမ်ိဳး ပိုုက္ဆံ အမ်ား ဆံုုး ေပးနိုုင္ တုုိင္ းလဲ.ရမယ္ လိုု့ ေၿပာလိုု့ မရပါဘူး.. လွယဥ္ေက်းမယ္ မ်ား ေရြးသလိုုေပ့ါ….လုွတုုိင္း လဲ မနိဳင္ ေသးပါဘူး..ဗဟုုသုုတ လဲ ၿပည့္စံုု မွ.. ယဥ္လဲ ယဥ္ေက်းမွ.. သြက္လက္ ခ်က္ခ်ာ မွ..ပထမ ဆုုကိုု ရနုုိင္ မယ္ ဆုုိတဲ့ သေဘာေပ့ါ..ဒါေၾကာင့္ နညး္လမ္း နံမည္ ကိုု က.. beauty contest ( အလွမယ္ ေရြးပြဲ ) လုုိ့ အၾကမ္း အားၿဖင့္ ဘာသာၿပန္လုုိ႔ရတာေပ့ါ ဗ်ာ။

ဆုုိေတာ့ ဒီလုုိေရြးပြဲ မွာအကဲၿဖတ္ဒိုုင္ေတြက ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ သူေတြ အေနနဲ့..ဘယ္အခ်က္ ေတြ အတြက္ ကိုု အမွတ္ ဘယ္ေလာက္ သတ္မွတ္ထားတယ္ ဆုုိတဲ့..အမွတ္ေပး စည္းမ်ည္း ေတြ ရွိေၾကာင္း နဲ့ လည္းေကာင္း အမွတ္ေပးစည္းမ်ည္း မ်ားကိုု အမ်ား သိေအာင္ေၾကညာ ထားေပးရပါတယ္။  ဒီေနရာ မွာ တခုု ၿဖတ္ေၿပာစရာရွိတာက.. အစိုုးရ ဟာ .ေလလံတင္ ပီး ေရြးတဲ့..နံပါတ္ ၂ နည္းလမ္း ကိုု မသံုုးပဲ.. ခုု ေၿပာေနတဲ့ နံပါတ္ ၃ နည္း လမ္း ကိုု သံုုး ပီး mobile phone network operator ကိုု ေရြး တာ ၿဖစ္တဲ့ အတြက္ အစိုုး ရအေနနဲ့..ကေတာ့ ပိုုက္ ဆံမ်ားမ်ား ရတာ တခုု တည္း ကိုု ပဲ ၾကည့္တာ မဟုုတ္ေတာ့ဘူး ဆုုိတာ ေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ ေၿပာနုုိင္ပါတယ္။ ပိုုက္ ဆံ မ်ားမ်ား ရဖုုိ့ တခုု သာ ၾကည့္မယ္ ဆုုိရင္ေတာ့ ေလလံတင္ ပီး ေရြးတာက ပိုု ရနုုိင္ေပမယ့္ ခုု ဟာ ကက်ေတာ့.. beauty contest နည္း လမ္း ကိုု သံုုးတာ ၿဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒိေနရာမွာ..ေတာ့ အမ်ား ၿပည္သူကိုု..ပိုုပီး ဥိးစားေပးစဥ္းစားတယ္ ဆုုိတာ ေယဘူယ်အားၿဖင့္ ေၿပာနုုိင္ပါတယ္။ ဒါဆုုိ ေမး စရာ တခုု ေပၚလာတာ က… ဟုုတ္ပီ..ခုု နံပါတ္ ၃ နည္း လမ္း က..ရည္ရြယ္ခ်က္ အားၿဖင့္ေတာ့ ေကာင္းပါတယ္..ဒါေပမယ့္ အကဲၿဖတ္ဒုုိင္ လူၾကီးေတြ..က..ပထမ..ဒုုတိယ ေရြးတာဆုုိေတာ့..ဒီ ဒိုုင္ ေတြ လာဘ္မစားပဲ ေရြး တယ္ ဆိုုတာ ၿဖစ္နုုိင္ပါ့မလားေပ့ါ.. ၿမန္မာနုုိ္င္ငံ ဆုုိတာ က သိတဲ့အတိုုင္းပဲ မဟုုတ္လား..လာဘ္ေပး .လာဘ္ယူ ေသာင္းက်န္းတဲ့ ေနရာမွာ..အလြန္နာမည္ ၾကီးတယ္ ဆုုိေတာ့ကာ.. တကယ္ လိုု့သာ..ဒီလိုု လာဘ္ယူပီး..လုုပ္ပိုုင္ခြင့္ ခ်ေပးလိုုက္တယ္ ဆုုိရင္..မိေအး ၂ခါ နာ ၿဖစ္ေတာ့ မေပ့ါ….အစိုုးရလဲ ပိုုက္ဆံမရ..ၿပည္သူလူထုုလဲ နစ္နာ..ဟုုတ္တယ္ မဟုုတ္လား.. ..ဒါဆိုုရင္ေတာ့ အစိုုးရ အခြန္မ်ားမ်ား ရနုုိင္တဲ့..ေလလံတင္ေရာင္းၿခင္း ကသာ ပိုု ပီး ေကာင္းေတာ့ မေပ့ါ လုုိ့ ေၿပာစရာၿဖစ္လာပါတယ္။ မွန္ပါတယ္..ဒီ beauty contest နည္း လမ္း ကိုု သံုုးမယ္ ဆုုိရင္..အကဲ ၿဖတ္ ဒိုုင္ ေတြ လာဘ္ ယူပီး လုုပ္ပုုိင္ ခြင့္ ခ်ေပး တာမ်ိုဳး မၿဖစ္ ေအာင္..control လုုပ္ထားနုုိင္ ဖုုိ့လုုိပါတယ္။။ ဟုုတ္ပီ ဒါဆုုိ ဒီလုုိ control မ်ိဳး ကိုု ဘယ္ လိုု လုုပ္မလဲ.. ဘယ္လိုုထိန္းမလဲ.. ဆုုိတာ က အေရးၾကီးလာပါပီ..

အဲ့ဒါကိုု ဘယ္လိုုေၿဖရွင္း သြားသလဲ ဆုုိတာကိုုေတာ့ ေနာက္တပိုုင္း မွ ဆက္ၾကတာေပ့ါ..

ဆန္းေမာ္